Ὁ Ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σύρος καί ἡ «ἀγχόνη» τῆς ψευδωνύμου γνώσεως
Πρωτοπρεσβυτέρου π. Ἰωάννου Φωτοπούλου,
ἐφημερίου Ἱ.Ν.Ἁγίας Παρασκευῆς
(μέ ἀφορμή τή νέα μετάφραση τῶν ἀσκητικῶν ἔργων τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαάκ ἀπό τίς Ἐκδόσεις «Ἐν πλῷ»).
Ἡ γέννησις τοῦ Χριστοῦ, «ἀνέτειλε τῷ κόσμῳ τό φῶς τό τῆς γνώσεως». Ὁ σαρκωθείς Λόγος μᾶς πῆρε ἀπό τό σκότος τῆς ἀγνωσίας καί τῆς ἁμαρτίας καί μᾶς δίδαξε νἀ Τόν προσκυνοῦμε ὡς ὄντα Ἥλιον τῆς δικαιοσύνης. Ὁ ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σύρος μᾶς διδάσκει :
Γιά χιλιάδες χρόνια κυριαρχοῦσε στόν κόσμο ἡ κοσμική γνώση, «οἱ τρόποι τῆς γνώσεως» καί ὁ ἄνθρωπος δέν μποροῦσε νά σηκώσει καθόλου τό κεφάλι του ἀπό τήν γῆ καί νά αἰσθανθεῖ τήν ἰσχύ τοῦ Κτίστου του. Κι αὐτό ἕως ὅτου ἀνέτειλε ἡ πίστη μας καί μᾶς ἐλευθέρωσε ἀπό «τό σκότος τῆς γήινης ἐργασίας», τίς μάταιες ἰδέες καί ἐνασχολήσεις(Τοῦ ΟΣΙΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΣΑΑΚ ΤΟΥ ΣΎΡΟΥ, Τά εὑρεθέντα ἀσκητικά, Ἐκδόσεις Β. Ρηγοπούλου σ. 252).
Πρόκειται γιά τήν πίστη «τήν ἐκ τοῦ φωτός τῆς χάριτος ἀνατέλλουσαν τῇ ψυχῇ» (σ. 261). Αὐτή ἡ πίστη συνίσταται στό καθαρό καί ἁπλό φρόνημα, εἶναι «ἔννοια νηπιώδης καί καρδία ἁπλῆ»(251). Αὐτή ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπο στήν ἀληθινή, τήν πνευματική γνώση πού στήν οὐσία εἶναι αἴσθηση τῆς ἀθανάτου ζωῆς. Εἶναι ὁ βασιλιᾶς ὅλων τῶν ἐπιθυμιῶν. Ὅποια καρδιά δεχθεῖ αὐτή τή γλυκύτητα τῆς γνώσεως τοῦ Θεοῦ, κάθε ἄλλη γήινη γλυκύτητα τῆς εἶναι περιττή(σ. 164). Ἡ γνώση αὐτή «εἶναι νίκη ἐπί τῆς θνητότητος, σύνδεση τῆς ἐδῶ ζωῆς μετά τῆς ἀθανάτου, ἕνωσις τοῦ ἀνθρώπου μετά τοῦ Θεοῦ» (ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς). Γιά τήν ἀπόκτησή της εἶναι ἀπαραίτητο ὡς ἀρραβώνας τό ἅγιο βάπτισμα, ἀλλά πρέπει νά ἀκολουθεῖ ἡ πνευματική ἐργασία καί πρό πάντων ἡ μετάνοια(σ.65).