Ὁ μετανθρωπισμός ἀπό φιλοσοφική ἄποψη
Παῦλος Κλιματσάκης,
Διδάκτωρ Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Βόννης
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ
ΤΗΣ ΕΣΤΙΑΣ ΠΑΤΕΡΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΜΕ ΘΕΜΑ
ΜΕΤΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ: ΑΠΕΙΛΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ
Πολεμικό Μουσείο, ΚΥΡΙΑΚΗ 22 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023, 17:00
Ὁ μετανθρωπισμός ἔρχεται ἐν γένει σέ ρήξη μέ τόν κλασσικό ἀνθρωπισμό καί τόν διαφωτισμό, κατά τούς ὁποίους ὁ ἄνθρωπος ὡς ἔλλογο ὄν εἶναι στήν κορυφή τῶν ὄντων μέσα στήν φύση καί ὀφείλει νά ἀναπτύξει τόν νοῦ του μέσῳ τῆς γνώσεως καί τῆς παιδείας. Τά μετανθρωπικά ἰδεολογήματα ἀποστασιοποιοῦνται ἀπό τήν ἀντίληψη ὅτι ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά τίθεται στήν κορυφή τῆς ἱεραρχίας τῶν φυσικῶν ὄντων, μέ ἐξουσία ἀπέναντι σέ αὐτά. Κατά τήν ἄποψη τῶν μετανθρωπιστῶν, ὁ ἀνθρωπισμός ἀποτέλεσε ἀφορμή γιά τήν ἐκμετάλλευση λιγότερο ἀνεπτυγμένων κοινωνιῶν, ὅπως στήν Ἀφρική, μέσῳ τῆς ἀποικιοκρατίας, ἀλλά καί διαφόρων μειονοτήτων, π.χ. τῶν γυναικῶν, πού δέν θεωρήθηκαν ἀρκετά ἀνεπτυγμένες ὡς πρός τήν λογική ἱκανότητα. Ἀπό μία ἄλλη πλευρά, ἡ ἐκτίμηση τοῦ ἀνθρωπισμοῦ γιά “ἀνωτερότητα” τοῦ ἀνθρώπου μέσα στό σύμπαν ἀποτέλεσε, κατά τήν ἄποψη τῶν μετανθρωπιστῶν, τήν ἀφορμή γιά βίαιη ἐκμετάλλευση τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος μέ τίς γνωστές συνέπειες τῆς ἐξάντλησης τῶν φυσικῶν πόρων καί τῆς ὑποτιθέμενης κλιματικῆς ἀλλαγῆς. Εἶναι προφανές ὅτι οἱ μετανθρωπιστές δέν ἀντιλαμβάνονται ὅτι ἡ ἀναφερθεῖσα ἐκμετάλλευση καί ὑποβάθμιση ἀνθρωπίνων ὁμάδων οὐσιαστικά ὀφείλεται στήν ἀδυναμία τοῦ κλασσικοῦ ἀνθρωπισμοῦ νά δεῖ τόν ἄνθρωπο ὡς εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, ἀνεξάρτητα τῆς ἐθνικότητας καί τοῦ φύλου.
Δημήτριος Χιωτακᾶκος
