Τό κατωτέρω κείμενο εἶναι ἀπομαγνητοφώνηση μιᾶς προφορικῆς παρουσιάσεως στό Σεμινάριο Δογματικῆς πού πραγματοποιεῖται γιά τρίτη συναπτή χρονιά ἀπό τήν Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν, στό ΕΝΟΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑΚΟΝΙΑΣ τοῦ Ἱ. Ναοῦ Ἁγίας Παρασκευῆς Ἀττικῆς, ὁδός Ἀποστόλου Παύλου 10, 2ος ὄροφος. 6-8μμ. Ὁμιλητές εἶναι οἱ διδάκτορες Φιλοσοφίας Φώτης Σχοινάς καί Παῦλος Κλιματσάκης.

Τό κείμενο ἅπτεται τοῦ ἀγώνα καί τῆς θεολογίας τοῦ Μ. Φωτίου κατά τοῦ filioque. Ἐπίσης τονίζονται ὁρισμένα στοιχεῖα τῆς ἱεραποστολικῆς δράσεως τοῦ Μ. Φωτίου. Λόγῳ τοῦ ὅτι ἀποτελεῖ ὅπως εἴπαμε ἀπομαγνητοφώνηση προφορικοῦ λόγου ὁ ἀναγνώστης ἄς εἶναι ἐπιεικής γιά τό ὕφος καί γιά ὁρισμένα λάθη.

Τὴ μνήμη του τὴ γιορτάζουμε στὶς 6/2. Καὶ μέγας καὶ ἅγιος. Ζεῖ τὸν 9ο αἰ. μ. Χ. (820-893μ.Χ.)

Ἱεραποστολικό του ἔργο: ἔγινε πατριάρχης Κων/λεως σὲ 3 μέρες ἀπὸ λαϊκός. Ὅταν ὁ Καῖσαρ Βάρδας ἔβγαλε τὸν Ἰγνάτιο, ἔβαλε τὸν Φώτιο. Διοργάνωσε ἱεραποστολὲς ἐκχριστιανισμοῦ τῶν Σλάβων. Δικό του ἔργο ἦταν αὐτό. Ὁ Κύριλλος καὶ ὁ Μεθόδιος ἀπ αὐτὸν ἀπεστάλησαν. Ἂν δὲν εἶχε γίνει αὐτὸ ἄς ἀναλογιστοῦμε τοὺς Ρώσους καὶ τὴν ἐπιρροὴ τοῦ Ἰσλάμ. Ἔστειλε Ἱεραποστολὴ καὶ στοὺς Χαζάρους. Αὐτοὶ εἶναι Ἰουδαῖοι Μουσουλμάνοι καὶ Χριστιανοί. Ἐπικράτησε τὸ Ἰσλάμ. Ἄς σκεφτοῦμε τί θά γινόταν στοὺς Ρώσους καὶ στοὺς Σλάβους ἄν εἶχε ἐπικρατήσει τὸ Ἰσλάμ. Δηλ. ὁ ἅγιος Φώτιος εἶναι μέγας μὲ ὅρους σημερινούς.

Νεκταρίου Παυλάκη

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί καλή σας ἡμέρα καί χρόνια πολλά σέ ὅλους.

Σήμερα ἑορτάζει ὁ Ἅγιος Μηνᾶς.

Προστάτης πολλῶν πόλεων τῆς Ἑλλάδος καί ἐπαγγελματιῶν καί μέ πολλά θαύματα μικρά καί μεγάλα. Μήν λησμουνουμε ὅτι τό θαυμα δέν εἶναι μία ἐπέμβαση παρά φύσιν ἤ ὑπέρ φύσιν, ἀλλά «κατά φύσιν». Ὁ Ἅγιος Μηνᾶς εἶναι ζωντανός ἀνάμεσά μας καί συνδράμει στή ζωή μας ἀρκεῖ νά τόν ἐπικαλεστοῦμε.Μέ μικρά ἤ μεγάλα θαύματα. Ὅπως τό κρίνει ὁ καθένας μας.

Θά σᾶς διηγηθῶ μία ἀπλή, ἀλλά ἀληθινή ἱστορία καθημερινότητας ἡ ὁποία συνέβη πρό εἰκοσαετίας περίπου.

Ἦταν νωρὶς τὸ ἀπόγευμα καὶ ὁ Γιάννης, παιδί μιᾶς ἀστικῆς οἰκογένειας, γυρνοῦσε μὲ τὸ λεωφορεῖο, ἀπὸ τὸ  Πολυτεχνεῖο στὸ σπίτι. Ἄλλη μιὰ μέρα κουραστική, μὲ συνεχεῖς παρακολουθήσεις ἀπὸ τὸ πρωί. Τώρα, μέσα στὸ λεωφορεῖο, ἄλλη ταλαιπωρία. Ὀρθοστασία, συνωστισμός, αὐξημένη κίνηση στοὺς δρόμους, ζέστη. Οἱ περισσότεροι ἔχουμε βιώσει σχετικές καταστάσεις.

Ἀρχιμ. Ἀθανασίου Ἀναστασίου,
Προηγουμένου Ἱ.Μ. Μεγάλου Μετεώρου

Στά προηγούμενα κείμενά μας ἀναφερθήκαμε στήν κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωση δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου καί τά ἰδιαίτερα χαρίσματα, πού αὐτή ἐμπεριέχει καί πού διαφοροποιεῖ οὐσιαστικά τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν ὑπόλοιπη δημιουργία. «Διότι -ὅπως μᾶς τονίζει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς- μόνος ὁ ἄνθρωπος ἀπό ὅλα τά ἐπίγεια καί οὐράνια κτίστηκε σύμφωνα μέ τήν εἰκόνα τοῦ πλάστη, ὥστε νά βλέπει πρός ἐκεῖνον καί αὐτόν νά ἀγαπᾶ καί ἐκείνου μόνο νά εἶναι μύστης καί προσκυνητής καί μέ τήν πρός αὐτόν πίστη καί στροφή καί διάθεση νά συντηρεῖ τήν καλλονή του»^[1].

Βλέπουμε, λοιπόν, ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι πλασμένος ἔτσι, ὥστε νά ἐπιθυμεῖ τόν Θεό καί νά κινεῖται ἀγαπητικά πρός Αὐτόν, μέχρις ὅτου ἑνωθεῖ χαρισματικά μαζί Του. Αὐτές εἶναι οἱ προδιαγραφές μέ τίς ὁποῖες δημιουργεῖται ὁ ἄνθρωπος καί ζώντας μέ βάση αὐτές τίς προδιαγραφές βρίσκεται στήν φυσική του κατάσταση, ζεῖ κατά φύσιν.

Οἱ παλαιοί Πατέρες εἶχον ἀκρίβειαν διό καί ψαλλομένου τοῦ ἑξαψάλμου ἐτήρουν σιγήν πολλήν...

Κατά τό προμνησθέν τυπικόν τοῦ ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἁγιοταφικοῦ Μετοχίου τοῦ ΙΕ΄ αἰῶνος (αὐτόθι 257) «ψαλλέτω ὁ ἐκκλησιάρχης ἤ ὁ ταχθείς ὡς ἔθος ἐπί τόν ἑξάψαλμον ἀργῶς καί μεθ  ὅσης ἄν εἴπῃς συντριβῆς τε καί προσοχῆς, ὁμοίως καί πάντες καθ’ ἑαυτούς, ὡς αὐτῷ τῷ Θεῷ προσλαλοῦντες καί ὑπέρ τῶν ἰδίων ἐξιλεούμενοι ἁμαρτιῶν.  Ὀφείλει δέ ψάλλειν πραείᾳ καί ἡσύχῳ φωνῇ εἰς ἐπήκοον πάντων βῆξαι δέ ἤ πτῦσαι ἤ ὅλως τοῦ ἰδίου τόπου σκυλληθῆναι ἤ μετακινηθῆναι ἤ ἀπό τοῦ ἔξω νάρθηκος τῷ θείῳ Ναῷ εἰσελθεῖν ἐν τῷ ψάλλεσθαι τόν ἑξάψαλμον ἐξουσίαν οὐδείς ἔχει.  Ἀφοβίας γάρ τοῦτο καί ἀκαταστασίας σημεῖόν τε ἐστιν.  Εἰ δέ τίς ἴσως τῷ γήρατι κατακαμπτόμενος ἤ ἀσθενής τετρυχωμένος οὐ πρός ἰσχύος ἔχει φυλάττειν ἑαυτόν ἄσκυλτον, ὡς ἐγράψαμεν, μενέτω ἐν τῷ προνάῳ, ἄχρι τῆς τοῦ ἑξαψάλμου συμπληρώσεως καί τότε εἰσερχέσθω».

Ἰστέον ὅτι τοῦ ἑξαψάλμου ψαλλομένου οὔτε μετάνοιαι, οὔτε σχήματα, οὔτε γονυκλισίαι, οὐδέ «σταυροκοπήματα» γίνονται.  Ἀλλά μένομεν ἀκίνητοι καί ὀρθοί.

(Τυπικόν τοῦ ὁσίου καί θεοφόρου πατρός ἡμῶν Σάββα τοῦ ἡγιασμένου ἐκδόσεις Ἱερᾶς Σταυροπηγιακῆς Μονῆς Παναγίας Τατάρνης)