«Ἡ θεολογική τεκμηρίωση τῆς ἀπόκρυψης τῶν τελουμένων στό ἱερό κατά τόν ὅσιο Νικήτα τόν Στηθᾶτο»
Πρεσβ. Γεώργιος Διαμαντόπουλος, διδάκτωρ φιλοσοφίας (Dr.phil.) – μεταδιδακτορικός ἐρευνητής
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΕΣΤΙΑΣ ΠΑΤΕΡΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ:
ΣΤΟΝ ΑΠΟΗΧΟ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ: ΑΝΑΤΑΡΑΞΕΙΣ ΣΤΗ ΘΕΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑ
Σεβασμιώτατε, σεβαστοὶ πατέρες, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, εὐχαριστῶ τὴν Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν γιὰ τὴν πρόσκληση ποὺ μοῦ ἀπηύθυνε νὰ ἐκφωνήσω τὴν παροῦσα ὁμιλία.
Εἰσαγωγὴ
Τὸ ζήτημα τῆς ἀπόκρυψης τῆς θέας τοῦ ἱεροῦ εἶναι ἰδιαίτερα σημαντικό. Θὰ παρουσιάσω ἀπόψε σχετικὲς διδασκαλίες τοῦ ὁσίου Νικήτα τοῦ Στηθάτου ὡς μία συμβολὴ στὴν προβληματικὴ αὐτή. Ἡ παρουσίαση συνίσταται κυρίως σὲ ἕνα σχολιασμὸ τῶν σχετικῶν κειμένων καὶ θεολογικῶν θέσεών τους. Γιὰ μία πιὸ συστηματικὴ ἀνάλυση παραπέμπω στὴ διδακτορική μου διατριβὴ μὲ θέμα τὴν ἑρμηνευτικὴ τοῦ Στηθάτου.[1]
Ὁ Στηθᾶτος γεννήθηκε στὰ 990 καὶ ἄκμασε τὸν ἐνδέκατο αἰῶνα στὴν Κωνσταντινούπολη. Ὑπῆρξε μοναχός, ἱερομόναχος καὶ ἡγούμενος τῆς μονῆς Στουδίου.[2] Εἶναι γνωστὸς κυρίως ὡς μαθητὴς καὶ βιογράφος τοῦ Ἁγίου Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου. Διαδραμάτισε πρωταγωνιστικὸ ῥόλο στὰ γεγονότα τοῦ Μεγάλου Σχίσματος τοῦ 1054 ὑπερασπιζόμενος τὴν ὀρθόδοξη πίστη. Συνέγραψε πολλὰ ἄλλα ἔργα καλύπτοντας σχεδὸν ὅλους τοῦς τομεῖς τῆς θεολογίας. Ἀπεβίωσε κατὰ τὸ 1080.[3] Δὲν ἔχει ἀγιοκαταταγεῖ ἐπίσημα, ὅμως ἀναγνωρίζεται ὡς ἅγιος στὴ συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας.[4]