E[1]    Παρακαλώ, πώς ένας κοσμικός μπορεί να πληροφορηθεί, εάν οι θλίψεις και οι πειρασμοί του είναι παιδεία του Κυρίου και όχι πρόγευση κολάσεως, και πώς δίδεται η πληροφορία μετά από προσευχή (τριήμερο συνιστούν οι πατέρες) για τρέχοντα αλλά σοβαρά θέματα της καθημερινότητας; Ευχαριστώ.

Α[1]    Ὁ Κύριός μας μᾶς πληροφορεῖ στό Εὐαγγέλιο : «ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ θλίψιν ἕξετε, ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμον». Μετά τήν πτώση τῶν προπατόρων μας, οἱ θλίψεις εἶναι ὁ διαρκής σύντροφος τοῦ ἀνθρώπου, εἶναι συνέπεια τῆς ἀποστασίας του ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Τέτοιες θλίψεις, ὅπως αὐτές πού προέρχονται ἀπό τό θάνατο κάποιου προσφιλοῦς μας προσώπου εἶναι ἀναπόφευκτες. Ὁ Κύριος μας ὅμως ὅλες τίς θλίψεις καί τούς πειρασμούς τούς ἀξιοποιεῖ πρός ὄφελός μας.            Πολλές φορές τίς ἐπιτρέπει ὁ Κύριος λόγῳ τῶν ἁμαρτιῶν μας, ὅπως ὀρθά λέτε, γιά παιδεία, ὥστε νά ἐπιτύχουμε τή συγχώρηση καί τήν κάθαρσή μας ἀπό τά πάθη.  Ἐξ αἰτίας τῶν θλίψεων, ἄν ἔχουμε καλή προαίρεση, στρεφόμεθα μέ τήν προσευχή στό Θεό καί ἑνούμεθα μαζί Του. Ἐγκαταλείπουμε τά ψεύτικα ὄνειρα καί τούς μάταιους στόχους καί καταλαβαίνουμε ὅτι τό νόημα τῆς ζωῆς μας εἶναι ἡ κοινωνία μέ τόν Τριαδικό Θεό, ἡ κοινωνία μέ τούς ἀδελφούς μας, ὁ Παράδεισος.

Οἱ θλίψεις πάλι πού συμβαίνουν στούς Ἁγίους ἔχουν σκοπό νά τούς ἀναδείξουν τελειότερους καί πιστότερους στό Θεό. Τέτοιες ἦταν οἱ θλίψεις τοῦ Ἰώβ, τῶν Ἁγίων μαρτύρων καί ασκητῶν καί ἄλλων ἀγνώστων ἁγίων μέσα στόν κόσμο. Ὁ Ἀπ. Παῦλος ἐξηγεῖ μέ συντομία πῶς ἐνεργοῦν οἱ θλίψεις στό πιστό ἄνθρωπο : «Καυχώμεθα ἐν ταῖς θλίψεσιν, εἰδότες ὅτι ἡ θλῖψις ὑπομονήν κατεργάζεται, ἡ δέ ὑπομονή δοκιμήν ἡ δέ δοκιμή ἐλπίδα, ἡ δέ ἐλπίς οὐ καταισχύνει ὅτι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐκκέχυται ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν διά Πνεύματος Ἁγίου τοῦ δοθέντος ἡμῖν» (Ρωμ. ε´,3-5). Δηλαδή ἡ θλῖψις ἐργάζεται μέσα στήν ψυχή μας καί σιγά - σιγά φέρει σάν αποτέλεσμα τήν ὑπομονή, ἡ ὑπομονή δοκιμάζει καί τελειοποιεῖ τόν ἄνθρωπο. Ἔχοντας ἔτσι ἀποκτήσει τίς ἀρετές ἔχει ὅλη του τήν ἐλπίδα στό Θεό.  Καί ὁ καλός Θεός θά δώσει ἄφθονη τήν ἀγάπη Του, θά γίνει ἐνεργός ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού μᾶς ἔχει δοθεῖ στό Ἅγιο Βάπτισμα. Θά ἐπέλθει δηλαδή ὁ ἁγιασμός μας.

Πότε οἱ θλίψεις εἶναι πρόγευση τῆς κολάσεως;  Ὅταν ἀφήσουμε ἔξω ἀπό τή ζωή μας τόν Θεό·  ὅταν φαντασθοῦμε ὅτι εἴμαστε μόνοι μας, ὅτι ὅλα ὅσα μᾶς συμβαίνουν εἶναι τυχαῖα, ὅτι λόγῳ μιᾶς μεγάλης, κατά τή γνώμη μας, θλίψεως ἡ ζωή μας δέν ἔχει νόημα.  Στή περίπτωση αὐτή ποτέ δέν φέρουμε στό νοῦ μας πιθανές εὐθύνες μας, ἁμαρτίες μας καί λάθη μας. Ἐπί πλέον ὁ Σατανᾶς, ἀφοῦ ἐγκαταλείπουμε τό Θεό, ἐξογκώνει στό νοῦ μας τή θλίψη καί μᾶς κάνει δυστυχισμένους. Κάπου ἐκεῖ βρίσκεται καί ἡ λεγόμενη κατάθλιψη. Μετά από κάποιες θλίψεις καί πειρασμούς κλείνεται κάποιος ἐγωϊστικά στόν ἑαυτό του καί σκέφτεται καί σκέφτεται καί κουβεντιάζει μέ τούς λογισμούς του. Δέν βρίσκει ἀπάντηση σέ ὅ,τι τοῦ συμβαίνει καί βυθίζεται σέ ὅλο καί μεγαλύτερη θλίψη. Καί βέβαια μερίδιο σ’ αὐτή τή ψυχική κατάπτωση ἔχει τό ἀκάθαρτο πνεῦμα.

Ἡ ἀπομάκρυνση ἀπό αὐτη τήν «πρόγευση τῆς κολάσεως», ἡ μετατροπή τῆς προγεύσεως τῆς κολάσεως σέ πρόγευση τοῦ Παραδείσου ἐξαρτᾶται ἀπό τήν θέση τοῦ Χριστοῦ μέσα στή ζωή μας. Ὅταν μέ τήν προσευχή μας, τήν εἰλικρινῆ, χωρίς κρατούμενα καί δικαιολογίες μετάνοια καί ἐξαγόρευσή μας καί μέ τόν ἐκκλησιασμό μας φέρουμε τό Χριστό στήν καρδιά μας τότε προγευόμεθα τόν Παράδεισο γιατί ὅπως ἔλεγε ὁ γέροντας Πορφύριος : « ὁ Χριστός εἶναι ὁ Παράδεισος».

Ὅσον ἀφορᾶ στόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο πληροφορούμεθα τό θέλημα τοῦ Θεοῦ στήν καθημερινή μας ζωή, πράγματι μέ τήν προσευχή γνωρίζουμε τό θέλημά Του. Πρέπει νά βαδίζουμε πάντα σύμφωνα μέ τίς ἐντολές Του καί μέσῳ τῆς προσευχῆς καί τῆς ἐναποθέσεως τῆς ὑπάρξεώς μας στά χέρια Του εἰδικά κατά τή Θεία Λειτουργία νά γνωρίζουμε τί πότε καί πῶς νά ἐνεργήσουμε σέ κάθε δίλημμα πού μᾶς παρουσιάζεται. Ἡ τριήμερη αὐστηρή νηστεία, τό λεγόμενο τ ρ ι ή μ ε ρ ο, κατά τό ὁποῖο δέν τρῶμε τίποτε,  ἁποτελεῖ μιά ἱερή παράδοση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πού μπορεῖ νά χρησιμεύσει σέ κρίσιμες στιγμές κατά τίς ὁποῖες ἔχουμε ἰδιαίτερη ἀνάγκη τῆς ἀμέσου βοηθείας καί τοῦ φωτισμοῦ τοῦ Θεοῦ. Πρέπει ὅμως νά κάμει κανείς τριήμερο μόνο μέ εὐλογία τοῦ πνευματικοῦ του πατρός. Κι ἐδῶ πρέπει μέ ἔμφαση νά τονίσουμε ὅτι στήν συνολική μας πορεία πρέπει νά ἔχουμε συμπαραστάτη τόν πνευματικό μας, τόν ὁποῖο ὀφείλουμε νά ἐπιλέγουμε μέ φόβο Θεοῦ ἐκ τῶν ἱερέων πού σέβονται τήν πίστη, τούς ἱερούς Κανόνες καί σύνολη τήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας.  Αὐτόν καί πρέπει νά συμβουλευόμεθα ἀκόμη καί στά καθημερινά σοβαρά μας προβλήματα  καί νά τόν ὑπακούουμε, ὄχι σάν ψυχολογικό σύμβουλο ἀλλά ὡς πατέρα πνευματικό πού δέχεται τόν φωτισμό τοῦ Θεοῦ.