Ἡ θετική ὄψη τῶν Μεταμοσχεύσεων, Παναγιώτου Κίκιλη, Ἰατροῦ Νεφρολόγου, Δ/ντοῦ Μονάδος αἱμοκάθαρσης Νοσοκομείου Καλύμνου.
Εἰσήγηση στήν Ἡμερίδα μέ θέμα: «Μεταμοσχεύσεις: Δωρεά ἤ ἀφαίρεση ζωῆς;»
Σάββατο 20-4-2013 καί ὥρα 4 ἕως 9 μ.μ. στό Στάδιο Εἰρήνης καί Φιλίας
ΟΡΓΑΝΩΣΗ: Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν καί Ἑνωμένη Ρωμηοσύνη ὑπό τήν αἰγίδα τῆς Ἱ.Μ.Πειραιῶς σέ συνεργασία μέ τήν Ἱ.Μ.Γλυφάδας.
TΩΡΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΗ ΚΑΙ ΣΕ ΒΙΝΤΕΟ - ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Λόγῳ ἀσθενείας τοῦ κ. Κίκιλη, ἡ εἰσήγησή του ἀνεγνώσθη ἀπὸ τήν δεσποινίδα Βασιλική Κίκιλη.
Σεβασμιώτατοι, Πανοσιολογιώτατε, Αἰδεσιμολογιώτατοι Πατέρες καὶ ἀδελφοί, κυρίες καὶ κύριοι
Θεωρῶ μεγάλη τιμὴ στὴν ταπεινότητά μου, τὴν εὐγενικὴ πρόσκληση νὰ συμμετάσχω ὡς εἰσηγητὴς στὴν παροῦσα ἡμερίδα.
Ποιὰ εἶναι λοιπόν, ἡ θετικὴ πλευρὰ τῶν μεταμοσχεύσεων;
Πολὺ λίγο θὰ ἦταν ἀνάγκη νὰ ἀσχοληθοῦμε μὲ τὸ ἀγκάθι τοῦ λεγομένου «ἐγκεφαλικοῦ θανάτου», ἂν δίναμε τὴν προσήκουσα προσοχή, ἂν ἐξετάζαμε προοπτικὰ καὶ ἂν ἐνημερώναμε δεόντως τὸν κόσμο γιὰ τὴν δυνατότητα ποὺ ὑπάρχει νὰ γίνονται μεταμοσχεύσεις σὲ πάσχοντες-λῆπτες ἀπὸ ζωντανοὺς δότες, δηλαδὴ ἀπὸ ὑγιεῖς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι, ἐντελῶς ἐλεύθερα, χωρὶς καμμιὰ ψυχολογικὴ πίεση, (ἀπὸ ἀγάπη καὶ μόνο κινούμενοι πρὸς τοὺς πάσχοντες συνανθρώπους τους), δωρίζουν κάποιο ὄργανο (ἢ μέρος ὀργάνου) τοῦ σώματός τους γιὰ νὰ δώσουν ποιότητα ζωῆς, ἀνακούφιση ἀλλὰ καὶ χρόνια ζωῆς στοὺς ἀσθενεῖς ποὺ σταυρώνονται καθημερινὰ λόγῳ κάποιας ἀνεπάρκειας ζωτικοῦ ὀργάνου τους μέ συνέπεια τήν χαμηλή ποιότητα ζωῆς , ἀλλὰ καὶ αὐτὴ καθ’ ἑαυτὴν τήν διάρκεια τῆς ζωῆς τους, περιορισμένη!
Αὐτὴ ἡ δωρεά, πραγματοποιεῖται μόνο ὅταν ἡ ὑγεία καὶ ἡ ζωὴ τοῦ δότη, δὲν κινδυνεύει ἀπὸ τὴν ἀφαίρεση τοῦ ὀργάνου, γεγονὸς ποὺ διαπιστώνεται μὲ τὸν ἐκ τοῦ νόμου προαπαιτούμενο ἔλεγχο ποὺ διενεργεῖται πρὶν τὴν τελικὴ ἐπέμβαση, ὁ ὁποῖος εἶναι πλήρης καὶ λεπτομερὴς χωρὶς νὰ ἀφήνει ἀμφιβολίες γιὰ τὴν ἀσφάλεια τῆς ὑγείας τοῦ δότη. Μάλιστα, στὴν περίπτωση αὐτή, ἰσχύει ἀναντίρρητα καὶ τὸ θεολογικὸ ὑπόβαθρο τοῦ θεανθρωπίνου φθέγματος: «Μακάριόν ἐστι διδόναι μᾶλλον ἢ λαμβάνειν» ποὺ ἀναφέρεται στὸ Εὐαγγέλιο καὶ τὸ χρησιμοποιοῦν κάποιοι γιὰ νὰ τεκμηριώσουν τὶς λεγόμενες «πτωματικὲς μεταμοσχεύσεις» ὡς τάχα αὐτοθυσιαστικὴ προσφορὰ τοῦ βαρέως πάσχοντος δότη στὴ Μονάδα Ἐντατικῆς Θεραπείας. Στοὺς ζωντανούς-ὑγιεῖς δότες ἐφαρμόζεται αὐτὴ ἡ Εὐαγγελικὴ ρήση καὶ ὄχι στοὺς ἑτοιμοθάνατους πάσχοντες οἱ ὁποῖοι δὲν ἔχουν τὴν δυνατότητα καὶ τὴν ἐλευθερία νὰ ἐκφρασθοῦν στὴν κατάσταση ποὺ βρίσκονται!
Ὁ νέος νόμος περὶ μεταμοσχεύσεων 3984/27-06-2011 στὸ ἄρθρο 8, ἐπιτρέπει ρητὰ νὰ δίνουν ὄργανα τοῦ ἀσθενοῦς σὲ πάσχοντες:
α)ὁ ἢ ἡ σύζυγος τοῦ ἀσθενοῦς
β) ἄτομο ποὺ συνδέεται μὲ τὸν λήπτη μὲ σύμφωνο ἐλεύθερης συμβίωσης
γ) συγγενεῖς τοῦ ἀσθενοῦς ἐξ αἵματος μέχρι τὸν Δ΄ βαθμὸ
δ) συγγενεῖς ἐξ ἀγχιστείας μέχρι τὸν Β΄ βαθμὸ
ε) πρόσωπα μὲ τὰ ὁποῖα συνδέεται συναισθηματικὰ ὁ ἀσθενὴς μετὰ ἀπὸ ἄδεια μέ δικαστικὴ ἀπόφαση
καὶ τέλος ἄλλα πρόσωπα κατά περίπτωση, τῶν ὁποίων ἡ ἔγγραφη συναίνεση εἶναι ἐλεύθερα ἀνακλητὴ ἂν μετανοιώσει ὁ ὑποψήφιος δότης μέχρι τὴν τελευταία στιγμὴ τοῦ χειρουργείου. Ἐδῶ λοιπόν, ὑπάρχει ἡ δυνατότητα ἐξάσκησης τῆς ἀρετῆς τῆς ἀγάπης καὶ τῆς αὐτοθυσίας χάριν τοῦ ἀδελφοῦ.
Στὸ σημεῖο αὐτὸ πρέπει νὰ δοῦμε ποιὰ ὄργανα εἶναι δυνατὸν νὰ μεταμοσχευθοῦν ἀπὸ ὑγιεῖς-ζωντανοὺς δότες σὲ πάσχοντες λῆπτες.
Α) Τὸ ἧπαρ (δηλαδὴ τὸ συκώτι). Οἱ ζωντανοὶ δότες ἥπατος, ὑφίστανται ἀφαίρεση μέρους τοῦ ἥπατος καθ’ ὅτι τὸ κολόβωμα (δηλαδὴ τὸ ὑπόλοιπο) ἀναπληρώνεται - ξαναγίνεται μέσα σὲ δυὸ – δυόμισυ μῆνες. Ἂν ὁ λήπτης εἶναι παιδί, ἀφαιρεῖται ἕνα μέρος τοῦ ἀριστεροῦ λοβοῦ ἀπὸ τὸν δότη. Ἂν εἶναι ἐνήλικας ἀφαιρεῖται ὅλος ὁ ἀριστερὸς λοβὸς καὶ ἂν εἶναι μεγαλόσωμος ἐνήλικας, ὁ δεξιὸς μόνο λοβὸς τοῦ ἥπατος τοῦ δότη. Ἡ νοσηλεία στὸ νοσοκομεῖο διαρκεῖ ἑφτὰ ἕως δέκα ἡμέρες καὶ ἡ ἐγχείρηση διαρκεῖ ἀπὸ πέντε ἕως ὀκτὼ ὧρες. Σὲ διάστημα δυόμισυ ἕως τριῶν μηνῶν ὁ δότης ἥπατος ἐπιστρέφει στὴν ἐργασία του. Στὴν Ἀμερική, ἡ πιθανότητα θανάτου τοῦ δότη ἐξ αἰτίας τῆς δωρεᾶς ἥπατος μπορεῖ νὰ φθάσει τὸν ἕνα θάνατο κάθε ἑκατὸ ἕως διακόσιους δότες. Αὐτὴ εἶναι καὶ ἡ πιθανότητα ποὺ ρισκάρει ὁ δότης ἀπὸ τὴν αὐτοθυσία του γιὰ τὸ ἀγαπώμενο πρόσωπο, δηλαδὴ τὸν λήπτη.
Β) Οἱ πνεύμονες: Ἀσθενεῖς σὲ τελικὰ στάδια ἀναπνευστικῆς ἀνεπάρκειας εἶναι οἱ ὑποψήφιοι λῆπτες. Γιὰ νὰ γίνει μεταμόσχευση πνευμόνων, χρειάζονται δυὸ δότες καὶ ὄχι ἕνας. Ὁ ἕνας δότης προσφέρει τὸν ἕνα ἀπὸ τοὺς δυὸ ἀριστεροὺς λοβοὺς ποὺ ἔχει κάθε ἀνθρώπινος πνεύμονας καὶ ὁ δεύτερος δότης προσφέρει τὸν ἕνα ἀπὸ τοὺς τρεῖς λοβοὺς τοῦ δεξιοῦ πνεύμονα ποὺ διαθέτει. Καὶ οἱ δυὸ αὐτοὶ λοβοὶ τοποθετοῦνται στὸν ἴδιο λήπτη. Ἡ ἐπέμβαση εἶναι δύσκολη καὶ πραγματοποιεῖται σὲ ἐξειδικευμένα κέντρα τοῦ ἐξωτερικοῦ. Ἡ πρώτη ἔγινε στὴν Ἀμερικὴ τὸ 1990. Τὰ ποσοστὰ ἐπιτυχίας βαίνουν συνεχῶς πρὸς τὸ καλύτερο μὲ τὴν αὐξανόμενη ἐμπειρία καὶ τὰ νεότερα ἀνοσοκατασταλτικὰ φάρμακα.
Γ) Τὸ πάγκρεας: Μεταμόσχευση παγκρέατος ἐφαρμόζουμε σὲ περιπτώσεις βαρέως ἰνσουλινοεξαρτώμενου διαβήτη μὲ σοβαρὲς ἐπιπλοκές. Στὸ 95% τῶν περιπτώσεων τὸ πάγκρεας μεταμοσχεύεται μαζὶ μὲ νεφρὸ διότι οἱ λῆπτες εἶναι συνήθως νεφροπαθεῖς αἱμοκαθαιρόμενοι λόγῳ τοῦ ἀνεξέλεγκτου διαβήτη ὁ ὁποῖος εὐθύνεται γιὰ τὴν κατάστασή τους. Νὰ σκεφθεῖ κανεὶς ὅτι σὲ περίπτωση τελικοῦ σταδίου νεφρικῆς νόσου λόγῳ διαβήτη, ἂν ἐφαρμόσουμε ἁπλὴ μεταμόσχευση νεφροῦ ἡ διαβητικὴ νεφροπάθεια ὑποτροπιάζει στὸ 100% τῶν περιπτώσεων. Σὲ μικρὸ ποσοστὸ (<5%) γίνεται ἀμιγὴς μεταμόσχευση παγκρέατος ὅταν δὲν συνυπάρχει βαριὰ νεφρικὴ νόσος ἀλλὰ μείζονες ἐπιπλοκὲς τοῦ σακχαρώδη διαβήτη. Σὲ αὐτὴ τὴ μεταμόσχευση, μεταμοσχεύουμε τμῆμα τοῦ παγκρέατος ἑνὸς ὑγιοῦς δότη (συνήθως τὸ μισὸ πάγκρεας) ἢ μία μεγάλη ὁμάδα νησιδιακῶν κυττάρων ἀπὸ τὸ ὑγιὲς πάγκρεας τοῦ δότη τὰ ὁποῑα ἐμφυτεύονται στὸ συκώτι τοῦ ἀσθενοῦς λήπτη καὶ ἀπ’ εὐθείας αὐτὰ ἀρχίζουν νὰ παράγουν κανονικὴ ἰνσουλίνη καὶ νὰ διορθώνουν τὸν διαβήτη. Ἕνα χρόνο μετὰ τὴν μεταμόσχευση, τὸ 76% τῶν μοσχευμάτων λειτουργεῖ κανονικὰ καὶ πέντε χρόνια μετά, τὸ 42% τῶν μοσχευμάτων λειτουργεῖ κανονικά. Ἡ νοσηλεία τῶν δοτῶν στὸ νοσοκομεῖο διαρκεῖ μία ἕως δυὸ ἑβδομάδες. Συνολικά, τὸ 85% τῶν μεταμοσχεύσεων αὐτῶν κρίνονται ὡς θετικές.
Δ)Μυελὸς τῶν ὀστῶν: Μεταμόσχευση μυελοῦ τῶν ὀστῶν ἀπὸ ὑγιεῖς ζωντανοὺς δότες χρειάζεται σὲ περιπτώσεις λευχαιμιῶν ἢ μυελωμάτων. Οἱ παρενέργειες εἶναι μηδαμινὲς γιὰ τὸν δότη. Π.χ. ἀναφέρονται στὴν βιβλιογραφία ὁμάδες χιλιάδων δοτῶν ὅπου δὲν ὑπῆρξε κανένας θάνατος ἀπὸ τὴν δωρεὰ καὶ μόνο ἕξι στοὺς 1000 δότες εἶχαν κάποια παρενέργεια ἀπὸ τὰ φάρμακα ποὺ ἀπαιτήθηκε νὰ λάβουν πρὶν τὴ μεταμόσχευση. Τὸ 2010 δήλωσαν αὐτοπροαιρέτως ὑποψήφιοι δότες μυελοῦ τῶν ὀστῶν δεκαπέντε ἑκατομμύρια ἄνθρωποι σ’ ὅλο τὸν πλανήτη, οἱ πιὸ πολλοὶ ἀπὸ τὴν Ἀμερική. Ὁ πιὸ πυκνὸς ὅμως πληθυσμὸς ὑποψηφίων δοτῶν, ἦταν ἀπὸ τὴν δική μας, τὴν ἑλληνικότατη καὶ πικρὰ δοκιμαζόμενη Κύπρο! Σκεφθεῖτε ὅτι τὸ 10,6% τοῦ συνολικοῦ πληθυσμοῦ τῆς Κύπρου, δηλαδὴ 1 στοὺς 10 Κυπρίους περίπου, δήλωσε ὑποψήφιος ζωντανὸς δότης μυελοῦ τῶν ὀστῶν. Ἐδῶ, νομίζουμε, φαίνεται ὁ πλοῦτος τῆς ψυχῆς τοῦ Ὀρθοδόξου λαοῦ μας, ὁ ὁποῖος ὅταν ἐνημερώνεται σωστά, ὅταν διαπιστώνει μία καλή εὐκαιρία γιὰ προσφορά, σπεύδει νὰ δώσει ὅ,τι ἔχει καὶ δὲν ἔχει (ἀκόμα καὶ τὸ αἷμα του), γιὰ τὴν ἀνακούφιση τῶν πασχόντων. Ἐδῶ πάλι νὰ σημειώσουμε ὅτι ἀκόμη καὶ ὁ πλακούντας τῶν ἐμβρύων καὶ ὁ ὀμφάλιος λῶρος, μποροῦν νὰ γίνουν δωρεὰ γιὰ μεταμόσχευση μυελοῦ τῶν ὀστῶν μετὰ τὴ γέννηση, βέβαια, τοῦ ἐμβρύου.
Ε) Καὶ ἐρχόμαστε στὴν τελευταία, πιὸ συχνὴ καὶ πιὸ δοκιμασμένη μεταμόσχευση ἀπὸ ζωντανοὺς δότες, τὴ μεταμόσχευση νεφροῦ: Ὅταν ὁ ὑποψήφιος δότης κριθεῖ μὲ τὸν προμεταμοσχευτικὸ ἔλεγχο, ὑγιὴς σωματικὰ καὶ ψυχικά, ἔχει τὴν δυνατότητα νὰ δώσει τὸν ἕνα ἐκ τῶν δυὸ νεφρῶν του στὸν πάσχοντα ἀπὸ τελικὸ στάδιο χρόνιας νεφρικῆς νόσου ἀσθενῆ, (συγγενῆ, φίλο ἢ σύζυγό του), μὲ ὅλο καὶ καλύτερα μακροπρόθεσμα ἀποτελέσματα. Πρέπει νὰ γνωρίζουμε ὅτι μὲ τὰ νεότερα ἀνοσοκατασταλτικὰ φάρμακα, ἡ ἐπιβίωση ἀσθενῶν καὶ μοσχευμάτων βαίνει συνεχῶς πρὸς τὸ καλύτερο, ἐνῶ οἱ στατιστικὲς μελέτες δείχνουν διπλάσια μακροχρόνια ἐπιβίωση στὰ μοσχεύματα ἀπὸ ζωντανὸ δότη σὲ σχέση μὲ μοσχεύματα ποὺ λαμβάνονται ἀπὸ τοὺς λεγόμενους «πτωματικοὺς δότες», δηλαδὴ μοσχεύματα ἀπὸ ἀσθενεῖς σὲ λεγόμενο «ἐγκεφαλικὸ θάνατο». Π.χ. ἕνας νεφρὸς ἀπὸ ζωντανὸ δότη ἔχει χρόνο ἡμίσειας ζωῆς 12-20 χρόνια σὲ σύγκριση μὲ ἕνα πτωματικὸ ποὺ ἔχει χρόνο ἡμίσειας ζωῆς 8-9 χρόνια.
-Ὁ κίνδυνος γιὰ ἔμφραγμα τοῦ μυοκαρδίου ἀμέσως μετὰ τὴν μεταμόσχευση στὸν λήπτη εἶναι πολὺ μεγαλύτερος σὲ αὐτοὺς ποὺ ἔλαβαν πτωματικὸ νεφρὸ ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ ἔλαβαν ζωντανὸ μόσχευμα.
-Τὸ μόσχευμα ἀπὸ ζωντανὸ δότη λειτουργεῖ ἀμέσως μόλις συνδεθεῖ στὴν ἀρτηρία τοῦ λήπτη ἐνῶ ὁ πτωματικὸς καθυστερεῖ νὰ λειτουργήσει καὶ ἔτσι ἐπιβαρύνεται ἡ λειτουργία του, λόγῳ τοῦ στρὲς τῆς καταστάσεως τοῦ «ἐγκεφαλικὰ νεκροῦ» δότη.
-Μὲ τὸν ζωντανὸ δότη μποροῦμε νὰ πραγματοποιήσουμε τὴ μεταμόσχευση ὅποτε εἶναι ἡ καλύτερη περίσταση γιὰ τὸν ἀσθενῆ-προγραμματισμένα, πρὶν ἀκόμη ὁ ἀσθενὴς τεθεῖ σὲ μόνιμο πρόγραμμα αἱμοκάθαρσης καὶ ἔτσι, νὰ γλυτώσει τὴ μεγάλη αὐτὴ ταλαιπωρία.(Σκεφθεῖτε τὰ ἄρρωστα παιδάκια ποὺ βιώνουν αὐτὴ τὴν τραυματικὴ ἐμπειρία).
-Τὰ μοσχεύματα ἀπὸ ζωντανὸ δότη χρειάζονται χαμηλότερες δόσεις ἀνοσοκατασταλτικῶν φαρμάκων καὶ ἔχουν λιγότερες ἐπιπλοκὲς (παρενέργειες).
-Ἐπίσης, πρέπει νὰ συνυπολογίσουμε θετικὰ τὸ συναισθηματικὸ κέρδος τοῦ ζωντανοῦ δότη καὶ τὴ σχέση ἀγάπης ποὺ ἀναπτύσσεται μεταξὺ δότη καὶ λήπτη στὸ οἰκογενειακὸ ἢ καὶ τὸ φιλικὸ ἐπίπεδο.
-Ἡ ἀνοιχτὴ ἐπέμβαση διαρκεῖ περὶ τὶς τρεῖς ὧρες. Ἂν γίνει λαπαροσκοπικά, διαρκεῖ ἀρκετὰ λιγότερο καὶ ἡ τομὴ εἶναι πολὺ μικρότερη. Χρειάζεται μία ἑβδομάδα νοσηλεία τοῦ δότη στὸ νοσοκομεῖο καὶ 1-3 μῆνες μετεγχειρητικὰ γιὰ νὰ μπεῖ σὲ πλήρη δραστηριότητα. Οἱ παρενέργειες τῆς δωρεᾶς εἶναι ἐλάχιστες, οἱ θάνατοι σπάνιοι. Οἱ δότες ὑποβάλλονται σὲ μετεγχειρητικὸ ἔλεγχο στοὺς 6,12 καὶ 24 μῆνες γιὰ νὰ ἀποκλειστοῦν πιθανὲς βλάβες καὶ νὰ γίνει πρόληψη μακροπρόθεσμων ἐπιπλοκῶν. Δυστυχῶς στὴν Ἑλλάδα δὲν ἔχει ἀναπτυχθεῖ ἕνα δραστήριο δίκτυο ἐνημέρωσης τῶν πολιτῶν σχετικὰ μὲ τοὺς ζωντανοὺς δότες (ὅπως π.χ. τὸ ΟΡΤΝ στὴν Ἀμερικὴ ποὺ λειτουργεῖ ἀπὸ τὸ 1986). Σὲ ἐμᾶς ὅλη ἡ φασαρία γίνεται ὑπὲρ τῶν λεγομένων «πτωματικῶν» μεταμοσχεύσεων, ἐξ οὗ καὶ ἡ σημερινὴ ἡμερίδα.
Οἱ δυνατότητες εἶναι πάρα πολλὲς καὶ ἡ σωστὴ πληροφόρηση τοῦ κόσμου θὰ προωθήσει τὶς μεταμοσχεύσεις ἀπὸ ζῶντα δότη ὑπερνικώντας καὶ ὅποιες πιθανὲς βιολογικὲς δυσκολίες ἀνακύψουν. Π.χ. ὅταν κάποιος θέλει νὰ δωρίσει τὸν νεφρό του σὲ συγγενῆ του- πάσχοντα νεφροπαθῆ- καὶ εἶναι ἀσύμβατος ὡς πρὸς τὴν ὁμάδα αἵματος (Α,Β,ΑΒ,0), μὲ τὴ σωστὴ λειτουργία ἑνὸς συντονιστικοῦ κέντρου ζωντανῶν μεταμοσχεύσεων θὰ βρεθεῖ ἕνα ἀντίστοιχο ζευγάρι δότη-λήπτη ποὺ εἶναι ἀσύμβατο καὶ ὁ δότης τοῦ ἑνὸς ταιριάζει μὲ τὸν λήπτη τοῦ ἄλλου, ὁπότε θὰ γίνουν δύο ἐπιτυχεῖς μεταμοσχεύσεις χιαστί: ὁ δότης 1 δίνει στὸν λήπτη 2 καὶ ὁ δότης 2 στὸν λήπτη 1. Χαίρεται κανεὶς γιὰ μία τέτοια ἐφαρμογὴ ἐπιστημονικῶν γνώσεων καὶ τεχνολογιῶν.
Θὰ θέλαμε στὸ σημεῖο αὐτὸ νὰ σημειώσουμε τὴν εὐεργετικὴ ἐπίδραση τῆς μεταμόσχευσης νεφροῦ στὴν ποιότητα ζωῆς τῶν νεφροπαθῶν, στὴν ἀνάκτηση τῆς γονιμότητάς τους ἡ ὁποία ἔχει χαθεῖ σὲ μεγάλο βαθμὸ στοὺς αἱμοκαθαιρομένους καὶ τὴν ἐπακόλουθη δυνατότητα τεκνοποίησης, τὴν διόρθωση τῆς ἀναιμίας, τῆς νεφρικῆς ἀνεπάρκειας λόγῳ τοῦ ὅτι τὸ νεφρικὸ μόσχευμα παράγει ἐρυθροποιητικὴ ὁρμόνη, (τὴν ἐρυθροποιητίνη), τὴν διόρθωση τῆς ἀθηρογένεσης τῆς οὐραιμίας (ἀρτηριοσκλήρωσης τῶν ἀγγείων καὶ ἄλλα εὐεργετήματα ὧν οὐκ ἔστιν ἀριθμός.
Ἕνα ζήτημα κάθετο ποὺ τίθεται ἐδῶ, βεβαίως, εἶναι τὸ ἀσύμβατο τῆς μεταμόσχευσης καρδιᾶς μὲ τὴ φιλοσοφία τῆς σημερινῆς ἡμερίδος, καθ’ ὅτι ζωντανοὶ δότες καρδιᾶς, ὅπως εὔκολα γίνεται ἀντιληπτό, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπάρξουν.
Τέλος, εἶναι ἀνάγκη νὰ γνωρίζουμε ὅτι ὅλες οἱ μεταμοσχεύσεις, ὅσο συμβατὲς καὶ νὰ εἶναι, ἐνέχουν τὸν κίνδυνο τῆς ἀπόρριψης τοῦ μοσχεύματος, εἴτε ὀξέως, μετὰ τὴ μεταμόσχευση, εἴτε χρονίως, σὲ μερικὰ χρόνια μετὰ τὴ μεταμόσχευση. Ἐπίσης, ὅτι τὰ ἀνοσοκατασταλτικὰ φάρμακα (τὰ ὁποῖα θὰ λαμβάνει ὁ λήπτης γιὰ ὅλη του τὴ ζωή) ἔχουν παρενέργειες: λοιμώξεις, νεοπλάσματα, νεφροτοξικότητα κ.ἄ. καὶ δὲν εἶναι ἀπίθανο: α) εἴτε νὰ χαθεῖ τὸ μόσχευμα ἀργὰ ἢ γρήγορα β) εἴτε νὰ συμβεῖ τὸ μοιραῖο καὶ νὰ χαθεῖ ὁ πάσχων στὸν ὁποῖο δωρίσαμε τὸ ὄργανό μας.
Αὐτὰ εἶναι ζητήματα τὰ ὁποῖα ὀφείλουμε νὰ λαμβάνουμε ὑπ’ ὄψιν μας καὶ ἐδῶ μετράει ἡ ἀγάπη, ἡ αὐτοθυσία, ἡ πίστη μας, ἡ προσευχή μας καὶ γενικότερα ἡ στάση μας ἀπέναντι στὴ ζωὴ καὶ τὸ θάνατο. Ἡ μεταμόσχευση, μόνο τότε εἶναι μία πράξη ἀγάπης καὶ αὐτοθυσίας, ὅταν διακινδυνεύουμε κάτι ἀπὸ τὸν ἑαυτό μας μὲ τὴ θέλησή μας, δίνοντας ἕνα κομμάτι μας στὸν ἄλλον, ἐνσυνείδητα καὶ ἐλεύθερα, ὡς πρόσωπα θεοειδῆ ποὺ μιμοῦνται τὸν Δημιουργό τους, ὁ ὁποῖος «ἔπαθεν ὑπὲρ ἡμῶν» ἀπὸ τὴν ἄμετρη ἀγάπη του γιά μᾶς. Σὲ μία τέτοια προοπτικὴ τῶν μεταμοσχεύσεων δὲν πιστεύω πὼς θὰ εἶχε κάποιος ἀντίθεση. Ἀρκεῖ νὰ μὴ γίνει ποτὲ ἀποδεκτὴ ἡ λογική τῆς ἀγοραπωλησίας ὀργάνων, ὁ ψυχικὸς ἐξαναγκασμὸς τοῦ δότη νὰ δωρίσει τὸ ὄργανό του καὶ ἡ πρόχειρη ἐκτίμηση τῆς καταλληλότητας τοῦ δότη χάριν μίας αὐξήσεως τοῦ ἀριθμοῦ τῶν μεταμοσχεύσεων.
Ἐξάλλου, σὺν τῷ χρόνῳ ἐξελίσσονται νέες ἔρευνες γιὰ τὴ δημιουργία τεχνητῶν μοσχευμάτων οἱ ὁποῖες ἂν τελεσφορήσουν, εἶναι πολὺ πιθανὸν νὰ μὴν χρειάζονται πλέον οὔτε κἄν οἱ ζωντανοὶ δότες στὸ μέλλον. Ἤδη μία λαμπρὴ νέα Ἑλληνίδα ἐπιστήμων, ὀνόματι Ἑλένη Ἀντωνιάδου, μόλις 25 ἐτῶν κατασκεύασε τεχνητὸ μόσχευμα τραχείας γιὰ μεταμόσχευση, μὲ ἄριστα ἀποτελέσματα ἐφαρμογῆς. Ἐλπίζουμε σὲ ἀκόμη καλύτερα ἐπιτεύγματα στὸ μέλλον.
Εὐχαριστῶ γιὰ τὴν προσοχή σας.