ΚΑΡΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ: ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΜΕΣΟ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ, (Χρήστου Παπασωτηρίου, δικηγόρου παρ'Ἀρείῳ Πάγῳ)

[ΗΜΕΡΙΔΑ: «ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ» 31 Μαρτίου 2011, AULA ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗΣ]

Τόν Νοέμβριο 2010 τὸ πρώην Ὑπουργεῖο Ἐσωτερικῶν, τὸ ὁποῖο πλέον ὀνομάζεται Ὑπουργεῖο Ἐσωτερικῶν, Ἀποκεντρώσεως καὶ Ἠλεκτρονικῆς Διακυβερνήσεως, ἔθεσε σὲ δημόσια διαβούλευση τὴν εἰσαγωγὴ τῆς κάρτας τοῦ πολίτη.

Σύμφωνα μὲ τὸ περιεχόμενο τῶν προτάσεων τῆς διαβουλεύσεως, ὡς ἐνδεικτικὰ θέματα προβληματισμοῦ καὶ ἐκφράσεως ἀπόψεων ἐπροτάθησαν ἀπὸ τὸ Ὑπουργεῖο κυρίως τὰ ἑξῆς:

1. Ἡ ἀξιοποίηση καὶ ἐπέκταση ὑπαρχουσῶν καὶ ἡ ἀνάπτυξη νέων ἠλεκτρονικῶν ὑπηρεσιῶν ἀπὸ τὴν Δημόσια Διοίκηση.
2. Ἡ προστασία τῶν προσωπικῶν δεδομένων καὶ τῆς ἰδιωτικῆς ζωῆς τῶν πολιτῶν.
3. Ἡ προστασία τῆς ἀσφάλειας τῶν συναλλαγῶν.
4. Ἡ εἰσαγωγὴ καὶ ἀξιοποίηση καινοτόμων ἠλεκτρονικῶν ὑπηρεσιῶν.
5. Τεχνικὲς προτάσεις γιὰ τὸν σχεδιασμὸ καὶ τὴν ὑλοποίηση τῆς κάρτας.

Ἐξ ἄλλου, οἱ σκοποὶ καὶ τὸ πλαίσιο χρήσεως τῆς κάρτας τοῦ Πολίτη εἶναι προεχόντως καὶ σύμφωνα πάντα μὲ τὸ Ὑπουργεῖο ἡ φυσικὴ ταυτοποίηση τῶν πολιτῶν σὲ ἀντικατάσταση τοῦ ὑπάρχοντος δελτίου ἀστυνομικῆς ταυτότητος.

Ταυτοχρόνως, ἡ κάρτα τοῦ πολίτη προτείνεται νὰ χρησιμοποιεῖται σὲ ὅλο τὸ εὖρος τῆς καθημερινῆς του ζωῆς προκειμένου νά ἀκολουθήσει σταδιακὴ ἀντικατάσταση προσωπικῶν ἐγγράφων καὶ πιστοποιητικῶν στὶς συναλλαγές του μὲ τὸ δημόσιο.

Ἐπίσης ὡς κύριο χαρακτηριστικό τῆς κάρτας τοῦ πολίτη σύμφωνα μὲ τὸ Ὑπουργεῖο προβλέπεται νὰ εἶναι ἡ ἐνσωμάτωση πλινθίου (τσίπ) γιὰ τὴν ἐπίτευξη τῶν σκοπῶν καὶ τοῦ πλαισίου χρήσεως τῆς κάρτας, δηλαδὴ προκειμένου νὰ περιληφθοῦν ὅλες οἱ πληροφορίες καὶ τὰ δεδομένα, τὰ ὁποῖα φέρονται ὡς σχετιζόμενα μὲ τοὺς ἀνωτέρω σκοποὺς καὶ πλαίσια.

Ἡ ἐνσωμάτωση τοῦ πλινθίου στὴν κάρτα ἐπιτρέπει στὸν ὑπεύθυνο καὶ ἐκτελοῦντα τὴν ἐπεξεργασία τῶν πληροφοριῶν καὶ δεδομένων ἀλλὰ καὶ σὲ κάθε τρίτο τὴν ἀνὰ πᾶσα στιγμὴ γνώση τόσο τῶν συναλλαγῶν, ὅσο καὶ τοῦ ἀκριβοῦς τόπου, ὅπου εὑρίσκεται τὸ πρόσωπο, τὸ φέρον τὴν κάρτα.

Συνακόλουθα, ἡ ἐπίτευξη τῶν σκοπῶν αὐτῶν τῆς κάρτας προϋποθέτει τὴν θέσπιση Νόμου γιὰ τὴν δημιουργία ἑνὸς τεχνολογικοῦ, ἠλεκτρονικοῦ ὑποβάθρου καὶ τὴν ἵδρυση καὶ λειτουργία μίας κεντρικῆς ἠλεκτρονικῆς βάσεως, στὴν ὁποία θὰ συλλέγονται καὶ θὰ ἀποτελοῦν ἀντικείμενο ἐπεξεργασίας οἱ σχετικὲς πληροφορίες καὶ δεδομένα.

Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸν τὸ ἴδιο Ὑπουργεῖο Ἐσωτερικῶν, Ἀποκεντρώσεως καὶ Ἠλεκτρονικῆς Διακυβερνήσεως, ἔφερε πρὸς δημόσια διαβούλευση τὸ σχετικὸ νομοσχέδιο μὲ θέμα ἀκριβῶς: «ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ».

Σύμφωνα μὲ τὸ περιεχόμενο τῶν προτάσεων τοῦ Ὑπουργοῦ κ. Ραγκούση, στόχοι τοῦ ἐν λόγῳ Νόμου εἶναι οἱ ἑξῆς:
1. Ἡ βελτίωση τῆς ἐξυπηρετήσεως τῶν πολιτῶν καὶ τῶν ἐπιχειρήσεων ἀπὸ τὶς ὑπηρεσίες τῆς δημόσιας διοικήσεως, μὲ ὅρους ἀποτελεσματικότητας καὶ διαφάνειας.
2. Ἡ μείωση τῆς γραφειοκρατίας μὲ τὴν ἀξιοποίηση τῶν Τεχνολογιῶν Πληροφορικῆς καὶ Ἐπικοινωνιῶν.
3. Ἡ προστασία τῶν προσωπικῶν δεδομένων καὶ τῆς ἰδιωτικῆς ζωῆς τῶν πολιτῶν.
4. Ἡ προστασία τῆς ἀσφάλειας τῶν συναλλαγῶν.

Τὰ προβλήματα, ὅμως, τὰ ὁποῖα ἀνακύπτουν ἀπὸ τὴν εἰσαγωγὴ τῆς κάρτας τοῦ πολίτη καὶ ἀπὸ τὴν ἐπιχειρουμένη θέσπιση τῶν προτεινομένων διατάξεων τοῦ νομοσχεδίου γιὰ τὴν ἠλεκτρονικὴ διακυβέρνηση εἶναι ἀνυπέρβλητα καὶ καταλυτικὰ τῶν σπουδαιοτέρων συνταγματικῶν δικαιωμάτων, ἤτοι αὐτῶν τῆς προσωπικῆς ἐλευθερίας καὶ τοῦ σεβασμοῦ τῆς προσωπικότητος τοῦ ἀτόμου.

Συνακόλουθα οἱ προτεινόμενες ρυθμίσεις τόσο γιὰ τὴν κάρτα του πολίτη, ὅσο καὶ γιὰ τὴν ἠλεκτρονικὴ διακυβέρνηση παραβιάζουν τὶς συναφεῖς μὲ τὰ ἐν λόγῳ ἀτομικὰ δικαιώματα συνταγματικὲς καὶ ὑπερνομοθετικῆς ἰσχύος διατάξεις.

Στὸ σημεῖο αὐτὸ πρέπει νὰ ἐπισημανθεῖ τὸ ὑφιστάμενο νομικὸ πλαίσιο, τὸ ὁποῖο κατοχυρώνει καὶ προστατεύει τὰ δικαιώματα τῆς προσωπικῆς ἐλευθερίας καὶ τοῦ σεβασμοῦ τῆς προσωπικότητος τοῦ ἀτόμου.

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Σύμφωνα μὲ τὸ ἄρθρο 5 παρ. 1 τῆς Εὐρωπαϊκῆς Συμβάσεως Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου ὁρίζεται ὅτι:

«Πᾶv πρόσωπov ἔχει δικαίωµα εἰς τὴv ἐλευθερίαv καὶ τὴv ἀσφάλειαv. Οὐδεὶς ἐπιτρέπεται vά στερηθῆ τῆς ἐλευθερίας τoυ εἰ µή εἰς τάς ἀκoλoύθoυς περιπτώσεις καὶ συµφώvως πρός τὴv vόµιµov διαδικασίαv:

α) ἐὰv κρατῆται καvovικῶς κατόπιv καταδίκης ὑπὸ ἁρµοδίoυ δικαστηρίoυ,
β) ἐὰv ὑπεβλήθη εἰς καvovικὴv σύλληψιv ἢ κράτησιv λόγῳ ἀvυπoταγῆς εἰς vόµιµov διαταγὴv δικαστηρίoυ, ἢ εἰς ἐγγύησιv ἐκτελέσεως ὑπoχρεώσεως ὁριζoµέvης ὑπὸ τoῦ vόµoυ,
γ) ἐὰv συvελήφθη καὶ κρατῆται ὅπως ὁδηγηθῇ ἐvώπιov τῆς ἁρµoδίας δικαστικῆς ἀρχῆς εἰς τὴv περίπτωσιv εὐλόγoυ ὑπovoίας ὅτι διέπραξεv ἀδίκηµα, ἢ ὑπάρχoυv λoγικὰ δεδoµέvα πρός παραδoχὴv τῆς ἀvάγκης ὅπως oὗτoς ἐµπoδισθῇ ἀπὸ τoῦ vά διαπράξῃ ἀδίκηµα ἢ δραπετεύσῃ µετὰ τὴv διάπραξιv τoύτoυ,
δ) ἐὰv πρόκειται περὶ voµίµoυ κρατήσεως ἀvηλίκoυ, ἀπoφασισθείσης διὰ τὴv ἐπιτήρησιv τῆς ἀvατρoφῆς τoυ, ἢ τὴv vόµιµov κράτησίv τoυ ἵvα παραπεµφθῇ ἐvώπιov τῆς ἁρµoδίας ἀρχῆς,
ἔ) ἐὰv πρόκειται περὶ voµίµoυ κρατήσεως ἀτόµωv δυvαµέvωv vά µεταδώσωσι µεταδoτικὴv ἀσθέvειαv, φρεvoβλαβoῦς, ἀλκooλικoῦ, τoξικoµαvoῦς ἢ ἀλήτoυ.
στ) ἐὰv πρόκειται περὶ voµίµoυ συλλήψεως ἢ κρατήσεως ἀτόµoυ ἐπὶ σκoπῷ ὅπως ἐµπoδισθῆ ἀπὸ τoῦ vά εἰσέλθῃ παραvόµως ἐv τῆ χώρᾳ ἢ ἐvαvτίov τoῦ ὁπoίoυ ἐκκρεµεῖ διαδικασία ἀπελάσεως ἢ ἐκδόσεως».

Ἐξ ἄλλου κατὰ τὸ ἄρθρo 8 Ε.Σ.Δ.Α. προβλέπεται ὅτι:
«1. Πᾶv πρόσωπov δικαιoῦται εἰς τόv σεβασµὸv τῆς ἰδιωτικῆς καὶ oἰκoγεvειακῆς ζωῆς τoυ, τῆς κατoικίας τoυ καὶ τῆς ἀλληλoγραφίας τoυ.

2. Δὲv ἐπιτρέπεται vά ὑπάρξη ἐπέµβασις δηµoσίας ἀρχῆς ἒv τῇ ἀσκήσει τoῦ δικαιώµατoς τoύτoυ, ἐκτὸς ἐὰv ἡ ἐπέµβασις αὔτη πρoβλέπεται ὑπὸ τoῦ vόµoυ καὶ ἀπoτελεῖ µέτρov τό ὁπoῖov, εἰς µίαv δηµoκρατικὴv κoιvωvίαv, εἶvαι ἀvαγκαῖov διὰ τὴv ἐθvικὴv ἀσφάλειαv, τὴv δηµoσίαv ἀσφάλειαv, τὴv oἰκovoµικὴv εὐηµερίαv τῆς χώρας, τὴv πρoάσπισιv τῆς τάξεως καὶ τὴv πρόληψιv πoιvικῶv παραβάσεωv, τὴv πρoστασίαv τῆς ὑγείας ἢ τῆς ἠθικῆς, ἢ τὴv πρoστασίαv τῶv δικαιωµάτωv καὶ ἐλευθεριῶv ἄλλωv».

Περαιτέρω σύμφωνα μὲ τὸ ἄρθρο 5 Συντάγματος τονίζεται ὅτι:

«1. Καθένας ἔχει δικαίωμα νὰ ἀναπτύσσει ἐλεύθερα τὴν προσωπικότητά του καὶ νὰ συμμετέχει στὴν κοινωνική, οἰκονομικὴ καὶ πολιτικὴ ζωὴ τῆς Χώρας, ἐφόσον δὲν προσβάλλει τὰ δικαιώματα τῶν ἄλλων καὶ δὲν παραβιάζει τὸ Σύνταγμα ἢ τὰ χρηστὰ ἤθη.

2. Ὅλοι ὅσοι βρίσκονται στὴν Ἑλληνικὴ Ἐπικράτεια ἀπολαμβάνουν τὴν ἀπόλυτη προστασία τῆς ζωῆς, τῆς τιμῆς καὶ τῆς ἐλευθερίας τους, χωρὶς διάκριση ἐθνικότητας, φυλῆς, γλώσσας καὶ θρησκευτικῶν ἢ πολιτικῶν πεποιθήσεων. Ἐξαιρέσεις ἐπιτρέπονται στὶς περιπτώσεις ποὺ προβλέπει τὸ διεθνὲς δίκαιο.

3. Ἡ προσωπικὴ ἐλευθερία εἶναι ἀπαραβίαστη. Κανένας δὲν καταδιώκεται οὔτε συλλαμβάνεται οὔτε φυλακίζεται οὔτε μὲ ὁποιονδήποτε ἄλλο τρόπο περιορίζεται, παρὰ μόνο ὅταν καὶ ὅπως ὁρίζει ὁ νόμος.

Ἀκόμη σύμφωνα μὲ τὴν παράγραφο 4 τοῦ ἄρθρου 5 τοῦ Συντάγματος προβλέπεται ὅτι: «Ἀπαγορεύονται ἀτομικὰ διοικητικὰ μέτρα ποὺ περιορίζουν σὲ ὁποιονδήποτε Ἕλληνα τὴν ἐλεύθερη κίνηση ἢ ἐγκατάσταση στὴ Χώρα, καθὼς καὶ τὴν ἐλεύθερη ἔξοδο καὶ εἴσοδο σ' αὐτήν. Τέτοιου περιεχομένου περιοριστικὰ μέτρα εἶναι δυνατὸν νὰ ἐπιβληθοῦν μόνο ὡς παρεπόμενη ποινὴ μὲ ἀπόφαση ποινικοῦ δικαστηρίου, σὲ ἐξαιρετικὲς περιπτώσεις ἀνάγκης καὶ μόνο γιὰ τὴν πρόληψη ἀξιόποινων πράξεων, ὅπως νόμος ὁρίζει».

Ἐπὶ πλέον σύμφωνα μὲ τὸ ἄρθρο 9 τοῦ Συντάγματος ὁρίζεται:

«1. Ἡ κατοικία τοῦ καθενὸς εἶναι ἄσυλο. Ἡ ἰδιωτικὴ καὶ οἰκογενειακὴ ζωὴ τοῦ ἀτόμου εἶναι ἀπαραβίαστη».
Ἀλλὰ ἡ διάταξη, ἡ ὁποία κατοχυρώνει πλήρως τὸ δικαίωμα τοῦ ἀτόμου νὰ ἀρνεῖται καὶ νὰ προστατεύεται ἔναντι τῆς συλλογῆς, ἐπεξεργασίας καὶ χρήσεως τῶν προσωπικῶν τοῦ δεδομένων μὲ ἠλεκτρονικὰ μέσα, εἶναι ἐκείνη τοῦ ἐσχάτως προστεθέντος ἄρθρου 9α Συντάγματος, τὸ ὁποῖο ὁρίζει τὰ ἀκόλουθα:

"Καθένας ἔχει δικαίωμα προστασίας ἀπὸ τὴν συλλογή, ἐπεξεργασία καὶ χρήση, ἰδίως μὲ ἠλεκτρονικὰ μέσα, τῶν προσωπικῶν του δεδομένων, ὅπως νόμος ὁρίζει. Ἡ προστασία τῶν προσωπικῶν δεδομένων διασφαλίζεται ἀπὸ ἀνεξάρτητη ἀρχή, ποὺ συγκροτεῖται καὶ λειτουργεῖ, ὅπως νόμος ὁρίζει".

Περαιτέρω, σύμφωνα μὲ τὸ ἄρθρο 25 Συντάγματος, ποὺ κατοχυρώνει τὴν ἀρχὴ τῆς ἀναλογικότητος, δηλαδὴ τὴν ὑποχρέωση τῶν κρατικῶν Ἀρχῶν νὰ παραλείπουν μέτρα ποὺ περιορίζουν δυσανάλογα τὰ ἀτομικὰ δικαιώματα, ὅταν ὁ ἐπιδιωκόμενος σκοπὸς τῶν μέτρων ἐξυπηρετεῖται μὲ μέσα λιγότερο ἐπαχθῆ, προβλέπει τὰ ἀκόλουθα:

"1. Τὰ δικαιώματα τοῦ ἀνθρώπου ὡς ἀτόμου καὶ ὡς μέλους τοῦ κοινωνικοῦ συνόλου καὶ ἡ ἀρχὴ τοῦ κοινωνικοῦ κράτους δικαίου τελοῦν ὑπὸ τὴν ἐγγύηση τοῦ Κράτους. Ὅλα τὰ κρατικὰ ὄργανα ὑποχρεοῦνται νὰ διασφαλίζουν τὴν ἀνεμπόδιστη καὶ ἀποτελεσματικὴ ἄσκησή τους. Τὰ δικαιώματα αὐτὰ ἰσχύουν καὶ στὶς σχέσεις μεταξὺ ἰδιωτῶν στὶς ὁποῖες προσιδιάζουν. Οἱ κάθε εἴδους περιορισμοὶ ποὺ μποροῦν κατὰ τὸ Σύνταγμα νὰ ἐπιβληθοῦν στὰ δικαιώματα αὐτὰ πρέπει νὰ προβλέπονται εἴτε ἀπευθείας ἀπὸ τὸ Σύνταγμα εἴτε ἀπὸ τὸ νόμο, ἐφόσον ὑπάρχει ἐπιφύλαξη ὑπὲρ αὐτοῦ καὶ νὰ σέβονται τὴν ἀρχὴ τῆς ἀναλογικότητας. "

2. Ἡ ἀναγνώριση καὶ ἡ προστασία τῶν θεμελιωδῶν καὶ ἀπαράγραπτων δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὴν Πολιτεία ἀποβλέπει στὴν πραγμάτωση τῆς κοινωνικῆς προόδου μέσα σὲ ἐλευθερία καὶ δικαιοσύνη».

Ἀκόμη, τὸ ἄρθρο 93 παρ. 4 Συντάγματος ὁρίζει ὅτι:

«Τὰ δικαστήρια ὑποχρεοῦνται νὰ μὴν ἐφαρμόζουν νόμο ποὺ τὸ περιεχόμενό του εἶναι ἀντίθετο πρὸς τὸ Σύνταγμα».
Ἀλλὰ καὶ ὁ Νόμος 2472/1997 περὶ ἐπεξεργασίας δεδομένων προσωπικοῦ χαρακτήρα στὸ ἄρθρο 5 παρ. 1 ὁρίζει τὰ ἀκόλουθα:
«1. Ἐπεξεργασία δεδομένων προσωπικοῦ χαρακτήρα ἐπιτρέπεται μόνον ὅταν τὸ ὑποκείμενο τῶν δεδομένων ἔχει δώσει τὴ συγκατάθεσή του.

Αὐτὸ εἶναι τὸ νομικὸ πλαίσιο προστασίας τῶν συναφῶν μὲ τὴν κάρτα τοῦ πολίτη καὶ τὴν ἠλεκτρονικὴ διακυβέρνηση συνταγματικῶν δικαιωμάτων περὶ προσωπικῆς ἐλευθερίας καὶ σεβασμοῦ τῆς προσωπικότητος καὶ τῆς ἰδιωτικῆς ζωῆς.

Γι' αὐτὸ τὰ σχετικὰ νομικὰ προβλήματα ἀντισυνταγματικότητος, τὰ ὁποία ἀνακύπτουν ἐκ τῆς θεσπίσεως τοῦ Νόμου γιὰ τὴν ἠλεκτρονικὴ διακυβέρνηση καὶ ἀπὸ τὴν κάρτα τοῦ πολίτη εἶναι τὰ ἑξῆς:

1ον) Ἡ ἐνσωμάτωση πλινθίου, δηλαδὴ τσὶπ στὴν κάρτα τοῦ πολίτη, καθιστὰ ἀνὰ πάσα στιγμὴ ἐφικτὸ τὸν ἐντοπισμὸ καὶ τὴν θέση τοῦ φέροντος τὴν κάρτα μέσα στὴν Χώρα.

Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸν παραβιάζονται ἄμεσα τὰ συνταγματικῶς κατοχυρούμενα δικαιώματα τῶν πολιτῶν γιὰ τὸν ἀπόλυτο σεβασμὸ τῶν ἀτομικῶν δικαιωμάτων τῆς προσωπικότητός τους, τῆς προσωπικῆς καὶ ἰδιωτικῆς τους ζωῆς καὶ τῆς προσωπικῆς τους ἐλευθερίας, στὴν ὁποία περιλαμβάνεται τὸ δικαίωμα τῆς ἐλευθέρας κινήσεως μέσα στὴν Χώρα.

Συνάμα παραβιάζεται ἡ προβλεπομένη ἀπὸ τὴν διάταξη τοῦ ἄρθρου 25 τοῦ Συντάγματος ἀρχὴ τῆς ἀναλογικότητος, καθ' ὅσον ἐπιτρέπει τὴν δημιουργία καταστάσεως δυσαναλόγου ἐν σχέσει πρὸς τὸν φερόμενο σὰν δῆθεν σκοπὸ τῆς κάρτας πολίτη, ἤτοι τὴν φυσικὴ ταυτοποίηση καὶ συνάμα τὴν διευκόλυνση τῶν συναλλαγῶν τοῦ πολίτη μὲ τὶς δημόσιες ἐν γένει Ἀρχές.

Καὶ τοῦτο, γιατί ὁ σκοπὸς τοῦ Νόμου, ὁ ὁποῖος προεχόντως συνίσταται στὴν ταυτοποίηση τοῦ προσώπου, δύναται νὰ ἱκανοποιηθεῖ μὲ ἄλλους τρόπους, ὄχι τόσο ἐπαχθεῖς, ὅπως μὲ τὸ προτεινόμενο μέσο, δηλαδὴ κάρτα μὲ τσίπ, καὶ χωρὶς νὰ προσβάλλονται καθόλου τὰ ἀνωτέρω ἀτομικὰ δικαιώματα, ὅπως μὲ τὴν διατήρηση τῶν ἤδη θεσμοθετημένων τρόπων ταυτοποιήσεως (π.χ. μὲ τὸν ἰσχύοντα τύπο δελτίου ἀστυνομικῆς ταυτότητος, διαβατήριο).

Ἐξ ἄλλου ὁ προτεινόμενος ἀπὸ τὸ Ὑπουργεῖο σκοπὸς τῆς ταυτοποιήσεως τοῦ πολίτη καὶ τῆς διεκπεραιώσεως τῶν συναλλαγῶν του μὲ τὸ Δημόσιο μέσω κάρτας, ἡ ὁποία φέρει τσίπ, εἰς τρόπον ὥστε νὰ καθίσταται ἀνὰ πάσα στιγμὴ δυνατὸς ὁ ἐντοπισμὸς τοῦ πολίτη μέσα στὴν Χώρα, συνιστᾶ παράλληλα καὶ μέτρο, ὄχι μόνο δυσανάλογο μὲ τὸν προβαλλόμενο σὰν σκοπό, ἀλλὰ καὶ καθ' ὄλου ἀναγκαῖο σὲ μία δημοκρατικὴ κοινωνία, προκειμένου γιὰ τὴν ἐθνικὴ ἢ δημόσια ἀσφάλεια, τὴν οἰκονομικὴ εὐημερία τῆς χώρας, τὴν προάσπιση τῆς τάξεως καὶ τὴν πρόληψη ποινικῶν παραβάσεων, τὴν προστασία τῆς ὑγείας ἢ τῆς ἠθικῆς καὶ τὴν προστασία τῶν δικαιωμάτων καὶ ἐλευθεριῶν τῶν ἄλλων.

Ἐπί πλέον τὸ δικαίωμα τοῦ ἄρθρου 9α τοῦ Συντάγματος γιὰ τὴν προστασία τοῦ πολίτη ἀπὸ τὴν συλλογή, ἐπεξεργασία καὶ χρήση, ἰδίως μὲ ἠλεκτρονικὰ μέσα, τῶν προσωπικῶν του δεδομένων δύναται νὰ καμφθεῖ ὁλοσχερῶς σύμφωνα μὲ τὶς διατάξεις τοῦ ἄρθρου 5 πάρ. 1 τοῦ Νόμου 2472/1997, μόνον μὲ τὴν προηγουμένη ρητὴ συναίνεση τοῦ πολίτη, ἡ ὁποία εἶναι ἀνεκτὴ μέσα σὲ μία δημοκρατικὴ κοινωνία. Πρακτικὰ οὐδεὶς δύναται νὰ ὑποχρεώσει κανένα νὰ λάβει καὶ νὰ χρησιμοποιεῖ τὴν κάρτα, ὅπως αὐτὴ ἐξαγγέλθηκε.

Ὅσοι δὲ πολῖτες ἀρνοῦνται νὰ τὴν λάβουν καὶ δὲν συναινοῦν στὴν συλλογή, ἐπεξεργασία κλπ. τῶν πληροφοριῶν καὶ δεδομένων τοὺς πρέπει νὰ ἐξακολουθοῦν νὰ δύνανται νὰ ταυτοποιοῦνται μὲ τοὺς ἤδη ὑφισταμένους τρόπους καὶ μέσα ποὺ εἶναι λιγότερο ἐπαχθῆ ἐν σχέσει μὲ τὴν κάρτα τοῦ πολίτη, ἄλλως παραβιάζεται ἡ ἀρχὴ τῆς ἀναλογικότητος.

Ἑπομένως εἶναι αὐτονόητο ὅτι ἐπιβάλλεται νὰ προβλέπεται παράλληλα μὲ τὴν κάρτα τοῦ πολίτη καὶ γιὰ ὅσους ἀρνοῦνται τὴν λήψη καὶ χρήση της, ἡ ἐξακολούθηση τῆς χρήσεως τοῦ δελτίου ἀστυνομικῆς ταυτότητος, ὑπὸ τὸν τύπο ποὺ ἐκδίδεται σήμερα καὶ ἡ μὴ ἀντικατάστασή του γιὰ ὅσους δὲν συναινοῦν στὴν λήψη καὶ χρήση τῆς νέας κάρτας μὲ πλινθίο.

Ὡστόσο τὸ μέγιστο τῶν προβλημάτων, τὰ ὁποία ἀναφύονται ἐκ τῆς καθιερώσεως τῆς κάρτας τοῦ πολίτη εἶναι ἡ ἐνσωμάτωσις τοῦ Ἀριθμοῦ Μητρώου Κοινωνικῆς Ἀσφαλίσεως, δηλαδὴ τοῦ περιβόητου «ΑΜΚΑ» στὴν κάρτα τοῦ πολίτη.

Καὶ τοῦτο διότι, χωρὶς ὑπερβολή, τὸ συλλήβδην ἀντισυνταγματικὸ ἄρθρο 153 τοῦ σχετικοῦ περὶ «ΑΜΚΑ» Νόμου 3655/2008 στοχεύει στὸ νὰ ἀποβάλει τὸ ἄτομο ἀπὸ τὴν οἰκονομικὴ καὶ κοινωνικὴ ζωὴ καὶ σηματοδοτώντας τὴν ἀπόλυτη καταστροφὴ τοῦ ἀτόμου, ἐφ' ὅσον δὲν χρησιμοποιεῖ τὸν «ΑΜΚΑ», συνοδεύεται ἀπὸ τὴν θρασεία, σκόπιμη καὶ δόλια ἀποστέρηση τῶν πλέον βασικῶν γιὰ τὴν ἐπιβίωση τοῦ ἀτόμου συνταγματικῶν δικαιωμάτων ἐν μέσῳ βαρυτάτων ἀπειλῶν εἰς βάρος ὅσων δὲν χρησιμοποιοῦν τὸν «ΑΜΚΑ».

Συγκεκριμένα σύμφωνα μὲ τὸ ἄρθρο 153 Ν. 3655/2008 περὶ ΑΜΚΑ ὁρίζεται ὅτι ἀπὸ τὴν ἡμερομηνία ἐνάρξεως ἰσχύος τοῦ Νόμου αὐτοῦ «...οὐδεὶς δύναται νὰ ἀπασχοληθεῖ ὡς μισθωτὸς ἢ ὡς αὐτοαπασχολούμενος, νὰ ἀσφαλισθεῖ ἢ νὰ καταβάλει ἀσφαλιστικὲς εἰσφορές, νὰ ἐκδώσει ἢ νὰ ἀνανεώσει βιβλιάριο ἀσθενείας, νὰ δικαιωθεῖ καὶ νὰ εἰσπράξει συντάξεις καὶ γενικότερα πάσης φύσεως παροχές, ἐπιδόματα καὶ βοηθήματα ἐὰν δὲν διαθέτει ΑΜΚΑ, ὁ ὁποῖος ἀναγράφεται ὑποχρεωτικὰ ἐπὶ ὅλων τῶν ὡς ἄνω ἀντιστοίχων παραστατικῶν».

Δὲν χρειάζεται νὰ προσθέσει κανεὶς περισσότερα. Ἡ διάταξη περιγράφει ἀκριβῶς τί θὰ συμβεῖ, ἂν ὁ πολίτης δὲν χρησιμοποιήσει τὸν ΑΜΚΑ.
Ὡστόσο, ὁ ἐν λόγῳ Ἀριθμὸς Μητρώου Κοινωνικῆς Ἀσφαλίσεως (ΑΜΚΑ) καὶ οἱ ἐπαπειλούμενες ὑπὸ τοῦ ἄρθρου 153 βαρύτατες συνέπειες ἐν περιπτώσει μὴ χρήσεώς του προσβάλλουν τὴν προσωπικότητα τοῦ ἀτόμου καὶ ἐπιχειροῦν τὴν «νομιμοποίηση» τῆς καταστρατηγήσεως καὶ καταργήσεως τῶν θεμελιωδῶν ἀτομικῶν δικαιωμάτων τῆς ἐργασίας, τῆς κοινωνικῆς ἀσφαλίσεως, τῆς ἰατρικῆς, νοσοκομειακῆς καὶ φαρμακευτικῆς περιθάλψεως, καθὼς καὶ τῆς δικαστικῆς προστασίας.

Καὶ οἱ προβλεπόμενες ὡς ἄνω κυρώσεις εἶναι ἀντισυνταγματικές, διότι παραβιάζουν κατάφωρα τὴν προβλεπομένη ὑπὸ τῆς διατάξεως τοῦ ἄρθρου 25 Σ. ἀρχὴ τῆς ἀναλογικότητος ἢ εὐλόγου ἰσορροπίας, καθ' ὅσον εἶναι ἐξόφθαλμα δυσανάλογες πρὸς τὸν φερόμενο σὰν δῆθεν σκοπὸ τοῦ ὡς ἄνω Νόμου περὶ «ΑΜΚΑ», τὸν ὁποῖο ἀποσκοποῦν δῆθεν νὰ 'διασφαλίσουν', ἤτοι τὴν διαφάνεια καὶ τὴν διευκόλυνση τῶν συναλλαγῶν τοῦ ἠσφαλισμένου μὲ τὶς κρατικὲς καὶ δικαστικὲς Ἀρχὲς καὶ τὶς ὑγειονομικὲς ὑπηρεσίες. Οἱ δὲ ἀπειλὲς τοῦ ἐν λόγῳ περὶ ΑΜΚΑ Νόμου προσβάλλουν παράνομα τὸ συνταγματικῶς κατοχυρούμενο δικαίωμα γιὰ τὸν ἀπόλυτο σεβασμὸ τῆς προσωπικότητος. Ἀλλὰ καὶ ἡ προβλεπομένη ὑπὸ τοῦ ἄρθρου 153 στέρηση τοῦ δικαιώματος δικαστικῆς προστασίας εἶναι ἐντελῶς ἀσύλληπτη καὶ ἐξωφρενική, καθ' ὅσον ἀκόμη καὶ οἱ κατηγορούμενοι – ἐνδεικτικῶς – ὡς ὑπεξαιρέτες τοῦ δημοσίου χρήματος ἢ ὡς δωρολῆπτες προεκλογικῶν 'χορηγιών', δικαιοῦνται καὶ τυγχάνουν δικαστικῆς προστασίας, χωρὶς νὰ τοὺς ζητεῖται ΑΜΚΑ, προφανῶς λόγω τῆς μηδεμιᾶς ἀναγκαιότητός του ὡς πρὸς τὴν ἐνάσκηση τοῦ ἐν λόγῳ ἀτομικοῦ δικαιώματος, δεῖγμα τῆς χαρακτηριστικῆς ὑπερβάσεως τῆς ἀρχῆς τῆς εὐλόγου ἰσορροπίας ποὺ διέπει τὸ ἐν λόγῳ νομοθέτημα.

Αὐτὸ τὸ νομικὸ ἔκτρωμα, δηλαδὴ ὁ Ἀριθμὸς Μητρώου Κοινωνικῆς Ἀσφαλίσεως, ὑπὸ τὶς ἐπαπειλούμενες κυρώσεις, μὲ τὶς ὁποῖες σκοπεῖται ἡ ἐξαναγκαστικὴ ἐπιβολή του, συνιστᾶ μοναδικὴ περίπτωση ἐντάξεως στὸ νομικὸ σύστημα τῆς Χώρας μίας τόσο ἐκδήλως ἀντισυνταγματικῆς καὶ ἀντιδημοκρατικῆς διατάξεως.

Οἱ προβλεπόμενες κυρώσεις ἀπὸ τὴν παράλειψη τῆς χρήσεώς του ἰσοδυναμοῦν μὲ τὸν ἀπόλυτο οἰκονομικό, ἐργασιακό, κοινωνικό, ἀλλὰ καὶ βιολογικὸ θάνατο τοῦ πολίτη, καθώς, ἐπειδὴ δὲν θὰ μπορεῖ οὔτε νὰ αὐτοαπασχοληθεῖ, τοῦ ἀπομένει μόνον ἡ ἐλεημοσύνη γιὰ νὰ ἐπιζήσει.

Ὁ πολίτης, ἐὰν δὲν χρησιμοποιήσει τὸν ΑΜΚΑ, δὲν θὰ μπορέσει νὰ κάνει ἀπολύτως τίποτε γιὰ τὴν ἐπιβίωση αὐτοῦ καὶ τῆς οἰκογενείας του, θὰ θεωρεῖται παράνομος καὶ θὰ τίθεται ἐκτὸς τοῦ κοινωνικοῦ πλαισίου.

Δυστυχῶς οἱ ἀπεργαζόμενοι καὶ σχεδιάζοντες τὴν ἠλεκτρονικὴ διακυβέρνηση ἐξαγγέλλουν τὴν ἐνσωμάτωση τοῦ «ΑΜΚΑ» στὴν κάρτα τοῦ πολίτη, ἵνα μὴ τὶς δύνηται «νὰ ἀπασχοληθεῖ ὡς μισθωτὸς ἢ ὡς αὐτοαπασχολούμενος, νὰ ἀσφαλισθεῖ ἢ νὰ καταβάλει ἀσφαλιστικὲς εἰσφορές, νὰ ἐκδώσει ἢ νὰ ἀνανεώσει βιβλιάριο ἀσθενείας, νὰ δικαιωθεῖ καὶ νὰ εἰσπράξει συντάξεις καὶ γενικότερα πάσης φύσεως παροχές, ἐπιδόματα καὶ βοηθήματα», εἰ μὴ ὁ ἔχων τὸν «ΑΜΚΑ».