Ἱστορία

Τό νόημα καί ἡ ἀξία τῆς Βυζαντινῆς Ἐκκλησιαστικῆς Μουσικῆς γιά τήν Ὀρθόδοξη Λατρεία.

(Ἐφημερίου τοῦ Ἱ. Ναοῦ Ἁγίας Παρασκευῆς Ἀττικῆς)

1.    Ἡ Ὀρθόδοξη Λατρεία, παράδοσις τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καί Πατέρων

Χαρά καί καύχημα γιά κάθε ὀρθόδοξη ψυχή εἶναι ἡ ἐκκλησιαστική ὀρθόδοξη λατρεία. Ἀπό τά πρῶτα χρόνια τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας διαμορφώθηκε σταδιακά ὑπό τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, Πατέρων καί διδασκάλων. Αὐτοί οἱ εὐλογημένοι διά τοῦ φωτισμοῦ τῆς Χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἐπλούτισαν τή Λατρεία μας μέ Ψαλμούς, Εὐαγγελικά, Ἀποστολικά καί Παλαιοδιαθηκικά ἀναγνώσματα, μέ ἱερές Ἀρχιερατικές καί ἱερατικές εὐχές, μέ διακονικές αἰτήσεις μέ ὕμνους, τροπάρια καί Κανόνες. Αὐτοί διαμόρφωσαν τήν Τυπική Τάξη, ὑπήκοοι στόν Ἀπόστολο πού ἀπαιτεῖ : « Πάντα εὐσχημόνως καί κατά τάξιν γινέσθω»         (Α´Κορ. 14,40). Αὐτοί διαμόρφωσαν σταδιακά τή μορφή καί τή δομή τοῦ Ὀρθοδόξου Ναοῦ, τή διάταξη τῶν ἱερῶν εἰκόνων, αὐτοί εἰσήγαγαν μέσα στή Λατρεία καί τήν ἐκκλησιαστική Μουσική.

Εἰσαγωγή στήν ἱστορία, τή θεωρία καί τήν πράξη τῆς Βυζαντινῆς ἐκκλησιαστικῆς Μουσικῆς.

(Ὁμιλία τοῦ Κωνσταντίνου Ἰ. Φωτοπούλου, καθηγητοῦ Βυζαντινῆς Μουσικῆς,  πού ἔκαμε στό Πανεπιστήμιο τοῦ Ἁγίου Τύχωνος στή Μόσχα κατά τήν ἐκδήλωση Βυζ. Μουσικῆς πού πραγματοποιήθηκε ἐκεῖ ὑπό τή διέυθυνσή του τόν Ἰανουάριο τοῦ 2004).

1. Σέ κάποιο παλαιό χειρόγραφο βιβλίο διδασκαλίας τῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς διαβάζουμε τόν ἑξῆς διάλογο διδασκάλου και μαθητοῦ.

Μαθητής: :«Διδάσκαλε, σέ παρακαλῶ στό ὄνομα τοῦ Κυρίου νά μοῦ φανερώσεις καί νά μοῦ ἐρμηνεύσεις τά μουσικά σημάδια καί εὔχομαι ὁ Θεός νά πολλαπλασιάσει τό τάλαντο πού σοῦ ἔδωσε. Κάμε το ὥστε νά μήν κατακριθεῖς ὅπως ὁ δοῦλος ἐκεῖνος πού ἔκρυψε τό ἀργύριο στή γῆ, ἀλλά νά ἀκούσεις ἀπό τό φοβερό κριτή : «εὖγε ἀγαθέ καί πιστέ δοῦλε. Στά λίγα φάνηκες πιστός, πολλά θά σοῦ δώσω νά ἀπολαύσεις. Εἴσελθε εἰς τήν χαρά τοῦ κυρίου σου». Διδάσκαλος : «  Ἐπειδή ἀδελφέ διψᾶς νά μάθεις, συγκέντρωσε τό νοῦ σου καί ἄκουσέ με. Θά σοῦ διδάξω αὐτά πού μοῦ ζητᾶς, σύμφωνα μέ αὐτά πού θά μοῦ ἀποκαλύψει ὁ Θεός».