1) Περὶ τῆς Γέννησης τοῦ Χριστοῦ καὶ ἀπὸ ἔγγαμη γυναῖκα
Ο Χ. Σταμούλης στὸ βιβλίο του Ἔρως καὶ Θάνατος, (Ἀκρίτας, Ἀθῆνα 2009) καθὼς καὶ στὴν ἀνατύπωσή του (ἐκδόσεις Ἁρμός, Ἀθήνα 2019) γράφει: «ἀποτελεῖ κλασικὴ ἔκφραση μίας νοοτροπίας, ποὺ δημιούργησε συγκεκριμένο κλίμα ἐντός της Ὀρθόδοξης πνευματικότητας, ὅπου κυριαρχεῖ πλέον σχεδὸν ὁλοκληρωτικά, καὶ ὡς ἐκ τούτου καταθλιπτικά, ἡ συνήθεια, προκειμένου νὰ... μιλήσει κανεὶς γιὰ τὴ μητέρα τοῦ Θεοῦ, νὰ χρησιμοποιεῖ τὸν ὄρο ‘‘Παρθένος’’ [...] πρέπει σήμερα νὰ ὑπενθυμίσουμε ὅτι τὸν ἀγῶνα ὁ ἅγιος Κύριλλος καὶ ἡ Γ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος τῆς Ἐφέσου, ἀπέναντι στὸν Νεστόριο, δὲν τὸν ἔδωσε γιὰ τὴν παρθενία τῆς Παναγίας, ἀλλὰ γιὰ τὴ θεομητρότητά της. Καὶ τοῦτο διότι το ὄντως μυστήριο, τὸ μέγα μυστήριο δὲν εἶναι ἡ παρθενία, ἀλλὰ ἡ θεομητρότητα. [...] Ἡ παρθενία εἶναι μία δευτερεύουσα πραγματικότητα, ποὺ ἀληθεύει ὀντολογικὰ μόνο ὅταν δείχνει τὴ θεομητρότητα καὶ συνεπῶς τὴ θεοπρέπεια τῆς σάρκωσης, ἀπὸ τὴν ὁποία ἀποκτᾶ καὶ τὸ ὁποιοδήποτε νόημά της. Θὰ τολμοῦσα ἔτσι νὰ πῶ, ὄτι η παρθενία εἶναι ἕνα ἐργαλεῖο, ὅπως ἄλλωστε καὶ ἡ θεολογία τῶν ὠδίνων τῆς Μαρίας, προκειμένου νὰ ἀποδειχθεῖ, ἀπέναντι στὴν κάθε δόκηση ποὺ ἀρνιόταν τὴ θεότητα τοῦ Ἰησοῦ, μὲ τὸν πλέον ξεκάθαρο τρόπο, ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν ἦταν ἕνας ἁπλὸς ἄνθρωπος, ἀλλὰ ὁ σαρκωμένος Υἱὸς τοῦ Θεοῦ Πατέρα. Εκείνο τὸ πρόσωπο ποὺ λογώνει τόσο τὴν παρθενία ὅσο καὶ τὴ θεομητρότητα καὶ ἀποδεικνύει πὼς ἡ Μαρία εἶναι αὐτὸ ποὺ εἶναι, ἐπειδὴ ἐκεῖνος τὴν κάνει νὰ εἶναι αὐτὸ ποὺ εἶναι. Η δική της συμβολὴ περιορίζεται στὴν ἐλεύθερη κατάφασή της, στὴν ἀποδοχή της, δηλαδή, νὰ ἐκχωρήσει τὸ σύνολο τῆς ὑπάρξεώς της, προκειμένου νὰ γίνει ὁ τόπος, ἡ χώρα τοῦ ἀχωρήτου, ἐξάπαντος ὄχι ἕνα ἁπλὸ κανάλι, ὅπου θὰ σαρκωθεῖ ὁ Θεός. Και νομίζω, ὅτι μία τέτοια ἐξήγηση μᾶς ἐπιτρέπει νὰ ποῦμε καὶ τὸ κατὰ τὰ ἄλλα ‘‘αἱρετικό’’, πὼς ἐὰν δὲν ὑπῆρχε ἡ ἀνάγκη ἑνὸς ἐξωτερικοῦ ‘‘σήματος’’, ‘ἑνὸς ἐξωτερικοῦ ‘‘συμβόλου’’, ποὺ θὰ ἀπεδείκνυε τὴ θεοπρέπεια τοῦ μυστηρίου –τὴν ἀνθρωποπρέπεια ἔτσι κι ἀλλιῶς ἀπεδείκνυε ἡ παρουσία τῆς Μαρίας-, ὁ Χριστὸς θὰ μποροῦσε νὰ γεννηθεῖ καὶ ἀπὸ μία ἔγγαμη γυναῖκα»[1] .
