«Περί θείων ὀνομάτων τοῦ Ἁγίου Διονυσίου Ἀρεοπαγίτου μέ ἑρμηνευτικά σχόλια τοῦ Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητῆ» No 8

Ἀποσπάσματα 2024-2025 ἀπό τό σεμινάριο Δογματικῆς «Περί θείων ὀνομάτων τοῦ Ἁγίου Διονυσίου Ἀρεοπαγίτου μέ ἑρμηνευτικά σχόλια τοῦ Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητῆ»

(Μέ τόν Παῦλο Κλιματσάκη)

 Ὑπάρχει ἱεραρχία στήν Ἁγία Τριάδα ὅπως στούς ἀγγέλους, στούς ἀνθρώπους, καί στήν ἀρχαία ἑλληνική φιλοσοφία;

Οἱ ὑψηλοί ἄγγελοι εἶναι τά Χερουβίμ, τά Σεραφίμ, καί οἱ Θρόνοι· δέχονται ἄμεσα τούς φωτισμούς ἀπό τόν Θεό καί τούς μεταδίδουν στούς πιό κάτω. Σημαίνει ὅτι τά φῶτα πού δέχονται εἶναι προφανῶς πολύ ἀνώτερα ἀπό αὐτούς πού βρίσκονται πιό κάτω. Δέχονται ἄς ποῦμε τό ὁλικό σχέδιο τῆς προνοίας καί ὅσο πᾶμε πρός τά κάτω, τό σχέδιο αὐτό διαμοιράζεται στούς ἀπό κάτω καί ἐκτελεῖται σέ σχέση μέ τόν κόσμο. Στούς ἀγγέλους ὑπάρχει ἱεραρχία. Στήν Ἁγία Τριάδα δέν ὑπάρχει.

 Ὁ Πατήρ εἶναι αἰτία τῆς ὑπάρξεως τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί μόνο κατά τοῦτο τόν θεωρεῖ ὁ Υἱός μείζονα. Ὁ Πατήρ μου μείζων μου ἐστί. Ὄχι ὅτι εἶναι ἀνώτερος ὀντολογικά στή δόξα καί σ’ ὅλα τά ἄλλα, γιατί ἔτσι θά δικαιώνεται ἡ θεολογία τοῦ μακαριστοῦ ἀρχιερέως Ζηζιούλα. Ὁ μακαριστός ἔλεγε ὅτι ὑπάρχει ἱεραρχία καί στήν Ἁγία Τροάδα. Ὑπάρχει ἑπομένως ἱεραρχία καί στόν κόσμο. Ἀνώτερος ὅλων στή Δύση ὁ πάπας, ἀνώτερος ὅλων στήν Ἀνατολή ὁ Βαρθολομαῖος. Ἐνῶ στήν Ἁγία Τριάδα ἔχουμε ἰσότιμες ὑποστάσεις καί κατά τήν οὐσία καί κατά τήν δόξα καί κατά τή δύναμη. Ὅλοι οἱ Πατέρες αὐτά ἐδιδαξαν.

Στόν Πλωτῖνο τό Ἕν εἶναι ἀνώτερο ἀπό τόν νοῦ. Ὁ νοῦς εἶναι ἀνώτερος ἀπό τήν ψυχή. Ὑπάρχει ἱεραρχία. Ἕνα ἱεραρχικό ὅλο, στήν κορυφή τοῦ ὁποῖου εἶναι τό Ἕν. Ἐνῶ στήν Ἁγία Τριάδα δέν νοεῖται ὅτι ὁ Πατήρ εἶναι ἀνώτερος ὀντολογικά καί άξιολογικά καί δοξολογικά τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.